Her iki sıhhat çalışanından biri delici-kesici yaralanma geçirdi

Mehmet KAYA

Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi, Hasta ve Sıhhat Çalışanları Platformu Başkanı Prof. Dr. Serhat Ünal, sıhhat çalışanlarının kazalara karşı farkındalığın daha da artması gerektiğini söyledi. Platform, Ankara’da kesici-delici alet yaralanmalarına yönelik bir paylaşım toplantısı yaptı. Toplantı öncesinde basına açıklamalarda bulunan Serhat Ünal ve platform çalışma kümesi üyeleri, hazırlanan e-eğitim içeriği hakkında da bilgi verdi. Sıhhat çalışanlarının, her türlü yaralanma vb. risklere yönelik bilgilerini artırmayı hedefleyen e-eğitim modülüne fiyatsız erişilebilecek.

Serhat Ünal: Her iki çalışandan biri

Serhat Ünal., Türkiye’de sıhhat çalışanının çok sayıda sıhhat riski ile karşı karşıya olduğunu söyledi. Bunlar ortasında kesici-delici alet yaralanmaları ve hastalık bulaşmasının en ciddileri ortasında bulunduğunu kaydeden Serhat Ünal, sağlıklı bir istatistiğin şimdi oluşmadığını, son 1-2 yıldır Çalışma Bakanlığına yasal olarak bildirimlerin yeni yeni yapılmaya başlandığını bildirdi. Kendilerinin yaptığı bir anket çalışmasında, her iki sıhhat çalışanından birinin çalışma hayatlarında kesici ve delici alet yaralanması yaşadığı sonucunun çıktığını kaydeden Ünal, 2Sağlık çalışanlarının ve hastaların güvenliğini önemli formda etkileyebilecek bu yaralanmaların ise yalnızca yüzde 20’sinin tamamı bildiriliyor. Yeniden yaptığımız anket sonuçlarına nazaran; yüzde 61’lik bir çoğunlukla yaralanmaya en çok maruz kalan meslek kümesi hemşireler olurken; en sık yaralanma nedeninin ise yüzde 42 ile enjektör iğnesi batması olduğu sonucu ortaya çıktı. Bu bulgular bize kesici delici alet yaralanmaları ile ilgili önemli ve ivedilikle müdahaleye gereksinim olduğu görülen bir tabloyu ortaya koyuyor,” dedi.

Her şey uygulamaya gelip dayanıyor

Serhat Ünal, Türkiye ve dünyada çok çeşitli düzenlemeler, rehberler bulunmasına karşılık uygulama ve önleyici yaklaşımların sıhhat çalışanlarının iş sıhhati açısından öne çıktığını belirtti. Binaların dizaynından çalışma saatlerine, günlük bakılan hasta sayısına kadar çok sayıda alt bileşenle birlikte kıymetlendirilmesi gereken bir husus olduğunu vurgulayan Ünal, “Bu çeşit yaralanmaları önleyici aygıtlar var. Kullanımı tercih edilebilir. Bir diğer bahis, yakın vakitte bir arkadaşımıza HIV riski olan yaralanma oldu. Önleyici ilaç verilecek lakin hasta olmadan ilaç kullanılması halinde geri ödeme kabul edilmedi. Bahsin içine girildiğinde çok daha derin alt başlıklar da çıkıyor” diye konuştu. Serhat Ünal sıhhat çalışanlarının farkındalığının artmasının en kıymetli araçlardan biri haline geldiğini vurguladı.

Eğitim modülü hakkında da bilgi veren Serhat Ünal, yalnızca sıhhat çalışanlarının kendilerini tanıtarak internet üzerinden modüle erişeceğini, soru-cevap biçimideki eğitim modülünün her soruya verilen karşılıktan sonra ilgili başlığı açarak okuma sağlayacak formda tasarlandığını açıkladı.

Maliyet çok yüksek değil lakin..

Prof. Dr. Sarhat Ünal, kesici ve delici alet yaralanmalarının önleyen cihaz-malzeme dizaynları da olduğunu belirterek, bunların gerçekte çok büyük ek maliyet doğurmadığı fakat mevcut aygıt satın alma ezaları içinde sözkonusu dahi edilmediğini belirti.

Platform Üyesi İstek Fırlarer iş kazalarının direkt ve dolaylı maliyetleri olduğunu hatırlatarak, sıhhat çalışanlarının mevtle sonuçlanabilecek riskler taşıdığını ve bu açıdan “maliyetin tartışılmasının” mana taşımadığını vurguladı. İstek Fırlarer, hastalık bulaşması halinde ortaya çıkan maliyetlerin de önleyici önlemler ve inançlı aygıt kullanımından çok daha yüksek maliyetleri ortaya çıkardığını anlattı.

Platform Üyesi Mehmet Alagüney de hukuken patron pozisyonunda olan bütün kuruluşların çalışanların iş sıhhati ve güvenliğini sağlamakla yükümlü olduğunu, çalışanın kendi kusuru ya da ihmali olsa da patronların sorumluluğunun sürdüğünü hatırlattı.

Belgin Erdoğan da her kurumun yasa gereği yıllık 16 saat iş sıhhati ve güvenliği eğitimi vermek zorunda olduğunu vurgulayarak, bu hususta kurum idarelerinin de hassasiyet göstermesi gerektiğini kaydetti. Belgin Erdoğan, yapılan anket çalışmasında en sık yaşanan kazanın yüzde 42 ile enjektör batması olduğunu bildirdi.

Uluslararası çalışmalara sıhhat çalışanlarında can kayıpları

Bu ortada Prof. Dr. Serhat Ünal, milletlerarası kimi çalışmalardan sıhhat çalışanının taşıdığı risklere yönelik dataları paylaştı. Buna nazaran, dünyada 60 milyon sıhhat persanelinden 3 milyonu her yıl kaza yaşıyor ve kanla bulaşan hastalık riski altında kalıyor. Bunlardan 300 bini hayatlarını kaybediyor. Hayatlarını kaybeden sıhhat çalışanının yüzde 90’ı gelişmekte olan ülkelerde yaşayan sıhhat çalışanından oluşuyor.