COVID-19 geçirenlere ‘kardiyolojik kontrol’ uyarısı
Hacettepe Üniversitesi Kalp ve Damar Cerrahisi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Tulga Ulus, yeni tip koronavirüs (COVID-19) nedeniyle hastaneye yatırılan bireylerin üçte birinde kalp dokusunda hasar ve kalp krizi riski oluşabildiğini, bu nedenle düzgünleşme sonrası kardiyolojik denetimin değer taşıdığını belirtti.
Prof. Dr. Ulus, yaptığı açıklamada, hastaların yarısının kalp krizi belirtilerine sahip olmasına karşın hastaneye kolay kolay başvurmadıklarını, COVID-19’a yakalanma derdinin, kalp krizinden ölme kaygısının önüne geçtiğini söyledi.
Hastalara, kalp krizi kuşkusu varsa konutta beklememelerini, acilen 112’yi aramalarını ve maske takarak hastaneye başvurmalarını tavsiye eden Ulus, “Kalp krizini konutta geçiren çok sayıda hastamızı kaybettik. Buna deva bulmak gerekiyor. COVID-19’dan hastanede tedavi olursunuz lakin meskende kalp krizi geçirirseniz ölebilirsiniz. Hastane ya da hekiminize müracaatınız.” dedi.
Ulus, ayrıyeten COVID-19’dan iyileşenlere de tavsiyelerde bulundu.
Hastalığa yakalananlarda kalp atış sisteminin bozulması (aritmi), kalp kasının iltihaplanması, kanda pıhtılaşma sorunlarının oluşması ve oluşan pıhtının kılcal damarları tıkaması üzere aksilikler meydana gelebildiğine işaret eden Ulus, şunları kaydetti:
“Koronavirüsün kalıcı hasar bırakması olayı, virüsün direkt kalp hücrelerindeki ACE2 reseptörlerine bağlanması ile gerçekleşiyor. Kalp hücrelerine giren virüs, hücre işlevlerinin bozulmasına yol açıyor. Hastaların iyileşmelerinden haftalar sonra da kalp kası iltihabı (miyokardit) ve kalp zarında iltihaplanma bulguları ortaya çıkabiliyor. Virüsün kalp üzerinde oluşturduğu hasar ve inflamasyon (iltihaplanma), kalp yetmezliği oluşturabiliyor. COVID-19 hastalığı boyunca, bedende virüsü yok etmek için salgılanan hususlar, kimi şahıslarda kanda pıhtılaşmaya yol açabiliyor.”
“Sağlıklı bireylerde de kalp hasarı görülebiliyor”
Prof. Dr. Ulus, yeni tip koronavirüsün şimdi bir yıldır tanındığını, bu nedenle uzun periyodik tesirlerinin ortaya konması için kâfi bilgi bulunmadığını lakin memleketler arası pek çok merkezden gelen bilgiler doğrultusunda, COVID-19’un kalp üzerindeki tesirlerinin kalıcı olabileceğinin düşünüldüğünü söyledi.
Hastanın virüs yükü, bağışıklık cevabı ve eşlik eden hastalıklar üzere faktörlerin kalbin COVID-19 hastalığından etkilenme oranını belirlediğini aktaran Ulus, şöyle devam etti:
“Kalbin etkilenme ihtimali, çeşitli sıhhat sorunu olan bireylerde daha yüksek lakin COVID-19 öncesi büsbütün sağlıklı olan bireylerde de kalp hasarı görülebiliyor. COVID-19, damarlarda zayıflamaya ve zayıflayan damarlardan kanın sızmasına neden oluyor. Yüksek tansiyon, diyabet, yüksek kolesterol, obezite üzere rahatsızlıkları olan bireylerin COVID-19 hastalığına yakalanmaları sonucu daha önemli sorunlar ortaya çıkabiliyor. Uygunlaşan hastalar, göğüste ağrı, nefes alma zahmeti üzere kalp ve damar sıhhati ile ilgili bir külfet yaşadıklarında, vakit geçirmeden sıhhat kuruluşu ya da doktora başvurmalı. COVID-19 hastalığı nedeniyle hastaneye yatırılan hastaların üçte birinde, kalp dokusunda hasar ve kalp krizi riski oluşabiliyor. Bu nedenle, düzgünleşme sonrası kardiyolojik denetim büyük değer taşıyor.”
“Kronik kalp ve damar rahatsızlığı olanlar aşı yaptırsın”
Ulus, kış aylarında beden bağışıklığının düşmesi sonucu enfeksiyonlara yakalanma mümkünlüğünün arttığına işaret ederek, bilhassa kalp yetmezliği, kalp krizi hikayesi olan yaşlı hastaların her yıl grip aşısı, 5 yılda bir de zatürre aşısı olmasını önerdi.
Ayrıca, kronik kalp ve damar rahatsızlığı olanların koronavirüs aşısı yaptırmasının kıymetli olduğuna dikkati çeken Ulus, “Bu tıp rahatsızlıkları olanlar kesinlikle koronavirüs aşısını yaptırsın. Zira kalp üzere kronik hastalığı olan kümelerde koronavirüs nedeniyle mevt oranları çok daha yüksek seyrediyor.” sözlerini kullandı.