Veteriner tabiplerden kene uyarısı
Türk Veteriner Hekimleri Birliği (TVHB) Merkez Konseyi Başkanı Ali Eroğlu, havaların ısınmasıyla etkinleşen, kimi bölgelerde Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) hastalığına neden olan kenelere karşı vatandaşların dikkatli olmasını istedi.
Eroğlu, bilhassa kırsalda yaşayan ve tarımla uğraşan vatandaşların gerekli önlemleri almalarının ehemmiyet taşıdığını söyledi.
Yakın vakitte Kastamonu’da bacağına yapışan keneyi çıkaran bir vatandaşın daha sonra KKKA hastalığı sebebiyle kaldırıldığı hastanede hayatını kaybettiğini anımsatan Eroğlu, bu zararlılarla ilaçlama ve insanları bilinçlendirerek gayret edilmesi gerektiğini bildirdi. Eroğlu, kenelerin dünyada 200’ün üzerinde hastalık etkenine vektörlük yaptığını lisana getirdi.
İnsanların keneler için konak vazifesi gördüğünü belirten Eroğlu, “Bu sebeple hastalıkların bir kısmının nakledildiği konaklar ortasında beşerler da yer alıyor. Keneler, bilhassa ülkemizin de içinde bulunduğu tropik ve subtropik iklim neslindeki bölgelerde hayvan ve insan sıhhatini tehdit ediyor.” dedi.
Eroğlu, KKKA’nın 2002’den itibaren Giresun, Gümüşhane, Bayburt, Sivas, Tokat, Amasya ve Çorum’da insan sıhhatini tehdit ettiğini hatırlatarak, hastalığın kenelerin aktivasyonu doğrultusunda ilkbaharın ikinci yarısıyla yazın birinci yarısında en yüksek seviyeye çıktığı bilgisini verdi.
Bireysel korunmanın önemi
KKKA bakımından kene uğraşının temelinin kişisel korunma uygulamalarıyla evcil hayvan zinciri ve yakın etrafında kene popülasyonunun denetim altında tutulmasının oluşturduğunu vurgulayan Eroğlu, “Bireysel korunma değerli. Bilhassa hastalık tarafından riskli bölgelerde bulunan vatandaşların park, bahçe, tarla üzere her türlü toprağa çıktıklarında açık renkli elbise giyinmeleri, çorapları paçalarının üzerine çekmeleri, elbiselerinde kovucu uygulamalar olması kıymet taşıyor. Aktivite sonrası tüm beden kene tarafından denetim edilmeli.” diye konuştu.
Eroğlu, beden üzerinde kan emen kene tespit edildiğinde en kısa müddette çıkarılmasının kıymetli olduğuna işaret ederek, kenenin çıplak elle dokunulmadan çıkarılması ve en yakın sıhhat kuruluşuyla irtibat kurulması gerektiğini anlattı.
Toplumsal şuur için eğitim ve yayın talebi
Kene çıkarıldıktan sonraki süreçte kişinin kendini takip etmesi gerektiğini belirten Eroğlu, şunları kaydetti:
“Ateş, baş ağrısı ve öteki gribal belirtiler görülürse derhal en yakın sıhhat kuruluşuyla irtibata geçilmeli. KKKA’da erken teşhis ve tedavi hayati değere sahip. Ferdî korunma prosedürlerini içeren TV programları, kamu spotları, broşürler üzere eğitim faaliyetleri toplumsal şuurun oluşumunu sağlayacak. Eğitim faaliyetleri, eşgüdüm ve uyumla çalışan bakanlıklar tarafından gerçekleştirilmeli. Bu eğitimlerde kenelerin nasıl bir canlı olduğu, nerelerde bulunduğu, oralardaki davranış biçimleri, insan ve hayvanlardan beslenme yolları, konak üzerinde fark edildikten sonra yapılması ya da yapılmaması gerekenler öğretilmeli.”
Eroğlu, kenelere karşı meraların sürülmesi, tarlaların biçilmesi, paraziter uğraş uygulamaları, otların kurutulması ve sökülmesi üzere mekanik denetim uygulamalarıyla konak canlılarda kimyasal çabanın değerli olduğunu kelamlarına ekledi.