Sağlık Bakanlığı “Salgın Yönetimi ve Çalışma Rehberi”ni güncellendi

Sağlık Bakanlığınca, yeni tip koronavirüsle (Kovid-19) gayret sürecinde alınacak önlemler doğrultusunda, “Salgın İdaresi ve Çalışma Rehberi” güncellenerek, “klima ya da iklimlendirme sistemleri”, “kredi yurtlar kurumuna bağlı yurtlar”, “tekne, yatlar üzere seyahat tekneleri, turistik hedefli deniz araçları ve turistik maksatlı olta balıkçılığı” ile “sergiler”de alınması gereken tedbirlerle ilgili başlıklar eklendi. 

Rehberde, kapalı ortamda en düzgün çalışan klima sisteminin bile, oluşacak hava akımları nedeniyle bulaş riskini büsbütün denetim edemeyeceği yahut önleyemeceği belirtilerek, yüzde yüz taze havalı klima (iklimlendirme) sistemleri sayesinde iç mekanda havada asılı kalan virüs partiküllerin emilerek dışarı atılacağı, yerine dışardan alınan temiz ve filtreden geçirilmiş taze hava ile havada asılı olan damlacıkların seyreltilmesinin sağlanacağı tabir edildi.

Böylece hava kaynaklı oluşabilecek bulaş risklerinin azaltılacağı vurgulanan rehberde, klima ya da iklimlendirme sistemleri kullanımında dikkat edilecek genel tedbirlerin yanı sıra hastane, otel, restoran, AVM, ofis, tiyatro ve sinema salonlarında alınacak önlemler de sıralandı. Önlemlerden bazıları şöyle:

“- Doğal havalandırma tercih edilmelidir. Dış ortama açık pencere ve kapılar kullanılarak, kapalı ortam havalandırılmalıdır.

–  Zorunlu olmadıkça klima sistemleri yahut aygıtları çalıştırılmamalıdır. 

– Oda havasını değerli ölçüde hareketlendirip hava akışına neden olan tavan yahut taşınabilir vantilatörler kullanılmamalıdır.

– Gece boyunca yahut sabaha karşı, dış havanın soğukluğundan da faydalanarak iklimlendirme sistemlerini çalıştırıp ortam sıcaklığını düşürmek mümkündür. Böylelikle AVM üzere kapalı ortamların klima sistemlerini kullanmadan doğal soğutma ile bir süre sıcaklık denetimi yapmak mümkün olacaktır. 

– Hasta odaları, hasta değişiminde paklık ve dezenfeksiyondan sonra, açılabilir pencereleri olması durumunda pencereler açılarak oda havalandırılmalıdır.

– Restoran ve lokantalarda, yani kişi sayısının ağır olduğu kapalı hacimlerde (düzenli halde maske kullanımının mümkün olmadığı alanlarda) iç hava kullanan split klima ve yüzde yüz iç hava yahut karışım havası ile çalıştırılan türdeki FCU yahut VRF aygıtları, kullanılmamalıdır.

– Metrolarda, vagonlarda yolcu kapasitesini düşürerek, klima sistemini mümkün olduğu kadar devre dışı bırakarak, vagon içindeki hava dağılımını durdurmakla risk azaltılabilir.

– Otobüslerde, dış hava sıcaklığının uygun olması durumunda ve yolcu sayısının ağır olmadığı devirlerde, klima aygıtının kapatılması uygun olabilir.

– Camilerde ve başka ibadethanelerde, klima aygıtları muhakkak çalıştırılmamalı, mümkün olduğu kadar doğal havalandırma ile havalandırılma sağlanmalıdır.

–  Konutlarda kullanılan FCU, VRF, split klimaların kullanılması, konut halkı dışından kişilerin konuta girmemesi şartı ile çok büyük risk yaratmamaktadır. Konuta yabancı kişilerin ziyareti sırasında, mesken halkının sıhhati için bu aygıtların durdurulması gerekmektedir.”

Yurtlarda bulunan tüm öğrenci ve çalışanlar maske takacak

Rehberde,  Kovid-19 bulaşma riskinin yurtlar üzere toplu hayat alanlarında oldukça yüksek olduğu belirtilerek, yurtlarda kalan öğrencilerin kayıtlarının yeterli tutulmasının, olgu çıkması durumunda temaslıların bulunup yayılmanın denetimi açısından kıymetli olduğu vurgulandı.

Bu kapsamda, kredi yurtlar kurumuna bağlı yurtlarda alınacak tedbirlerden kimileri şöyle:

“- Yurt giriş ve çıkışlarında, uygun yerlere Kovid-19 kapsamında alınması gereken tedbirlerle ilgili afişler (el yıkama, maske kullanımı ve yurtlarda uyulması gereken kurallar) asılmalıdır.

– Yurtların girişinde ve yurt içindeki kısımlarda, el antiseptiği bulundurulmalıdır.

– Yurtta kalan öğrencilerin ve işçinin yurda giriş/çıkış gün ve saatleri kaydedilmelidir.

– Yurtta kalacak kişi sayısı, her 6 metrekareye bir kişi olacak halde sonlandırılmalıdır.

– Yurtlarda, yatakhanelerde ve ortak ömür alanlarında öğrencilerin birbirleriyle ve çalışanlarla ortalarındaki toplumsal ara, en az 1 metre olacak formda uygulanmalıdır.

– Yurt girişlerinde parmak okuma sistemi üzere temasla giriş varsa kullanılmamalı yahut her kullanıcının kullanım öncesi alkol bazlı antiseptikle el hijyeni sağladığından emin olunmalıdır.

– Yurt girişinde otomatik olmayan döner kapılar kullanılmamalıdır.

– Salgın sürecinde yurtlara konuk ve ziyaretçi kabul edilmemelidir.

– Kurye, kargo vazifelisi üzere şahıslar yurt içerisine alınmamalı, teslimatlar dış kapıda yapılmalıdır.

– Yurtlarda bulunan tüm öğrenci ve çalışanlar maske takmalıdır.

– Yurt içinde yer alan kantin ve kafeteryalara alınacak kişi sayısı, çalışanlar ve öğrenciler dahil 4 metrekareye 1 kişi olacak formda olmalıdır.

Rehberde, “Tekne, Yatlar Üzere Seyahat tekneleri (gezinti / tenezzüh), Turistik Emelli Deniz Araçları Ve Turistik Emelli Olta Balıkçılığına İlişkin  Alınması Gereken Önlemler” başlığı altında sıralanan tedbirlerden kimileri ise şu biçimde:

“- Deniz turizmi hizmetleri randevulu olarak verilmelidir.

– Konukların tesis alanlarına maskeli olarak girmeleri ve tesis içerisinde maskeli olmaları sağlanmalıdır.

– Girişte el dezenfektanı bulundurulmalı ve tesise giren her konuğun el antiseptiğini kullanması sağlanmalıdır.

– Bütün konuk kullanım alanlarında (bekleme, dinlenme vb.) en az 1 metre aralığa uyacak halde düzenleme yapılmalı, muhtaçlık olan yerlerde tabana ve oturma alanlarına işaretlemeler yapılmalıdır.”

“Sergilerde biletleme online ortamda yapılacak”

“Sergilerde Alınması Gereken Genel Önlemler” başlığı altında da sergilerin girişine Kovid-19 tedbirleri ile ilgili el yıkama, maske kullanımı ve standın içinde uyulması gereken kurallara ait afişler asılması gerektiği belirtildi. 

Sergilerin girişinde ve içerde el antiseptiği bulundurulması gerektiğine işaret edilen rehberde, stantlara ait sıralanan tedbirlerden kimileri şöyle:

“- Biletleme süreçlerinin tüm basamakları olabildiğince online ortamda yapılabilecek biçimde düzenlenmelidir.

– Online biletlerin stant girişlerinde teması engellemeye yönelik barkod veya karekod olmasına değer verilmelidir.

– Online biletleme esnasında tertipte alınacak Kovid-19 önlemleri ile ilgili bilgilendirme yapılmalıdır.

– Bilet iptal talepleri online ortamda yapılabilmelidir.

– Stantlara maske takılarak girilmeli, maskenin içeride de takılması sürdürülmelidir.

– Stant girişindeki işçinin (bilet satışı yapan, güvenlik vb.) toplumsal arayı koruyamaması kelam konusu ise tıbbi maskeye ek olarak yüz esirgeyici da kullanmalıdır.

– Ziyaretçi sayısı gözetilerek, mümkünse yığılmaya neden olmayacak sayıda giriş ve çıkış kapısı açılmalıdır. Giriş ve çıkışlar için başka kapılar kullanılmalı, mümkün değilse birebir kapı şeritle ayrılmalıdır, tabanda tek istikametli gidiş geliş işaretleri konulmalıdır. Giriş ve çıkışlar, şahısların birbirleriyle temasını engelleyecek halde düzenlenmelidir.

– Stant ziyaretçileri, mümkün olduğu kadar randevu ile gitmeli ve randevu saatine uymalıdır.”