Pfizer ve Alman ortağı BioNTech SE, COVID-19 aşısının 6 kıtadan 44 bin kişi üzerinde gerçekleştirilen büyük ölçekli klinik denemesinde yüzde 90’ın üzerinde tesirli olan aşılarıyla, başarılı datalar gösteren birinci ilaç üreticileri oldular. Şirketler şu ana kadar önemli bir güvenlik kaygısı bulmadıklarını ve bu ayın sonlarında, ABD acil durum kullanım yetkisi almayı beklediklerini söylediler.
Bilim dünyası COVID-19 aşısının en az yüzde 75 tesirli olması beklentisini açıklarken, Amerika’da Ulusal Sıhhat Enstitüsü Bulaşıcı Hastalıklar Merkezi (NIAID) Yöneticisi ve Beyaz Saray COVID-19 Danışmanı Dr. Anthony Fauci, yüzde 50 ya da yüzde 60 tesirli bir aşının bile kabul edilebilir olduğunu duyurmuştu.
Pfizer’in Yönetim Kurulu Lideri ve CEO’su Albert Bourla yaptığı açıklamada, “Bugün bilim ve insanlık için olağanüstü bir gün. Enfeksiyon oranları yeni rekorlar kırarken, hastaneler çok kapasiteye yaklaşırken ve ekonomiler açılmakta zorlanırken dünyanın buna en çok gereksinim duyduğu bir vakitte aşı geliştirme programımızda kritik dönüm noktasına ulaşıyoruz.” dedi.
BioNTech CEO’su Uğur Şahin ise yaptığı açıklamada, yenilik, bilim ve global iş birliğinin tesirinin görüldüğünü belirtti.
Pazartesi günü açıklanan datalar, aşılanan 94 iştirakçinin 9’dan azının COVID-19 virüsünden etkilendiğini gösterdi. Aşı denemeleri, FDA’dan bir yetkilinin kâfi sayı olarak onayladığı olay sayısı olan 164’e ulaşana kadar devam edecek.
Veriler şimdi bağımsız bir değerlendirmeden geçmedi ve bilimsel bir yayında yer almadı lakin Pfizer tüm araştırma bittiğinde eldeki tüm bilgileri açıklayacağını duyurdu.
Aşı açıklaması sonrasında oluşan olumlu havanın tesiriyle piyasalar, havayolu şirketleri ve öteki iktisada hassas şirketlerin pay pahaları süratli bir yükselme trendine girdi.
Küresel piyasalarda Pfizer’den gelen aşı haberleri sonrası bölgesel havayolları, turizm ve seyahat şirketleri öncülüğünde başlayan yükseliş hareketi bugün kısmen de olsa sürdürüyor. Asya borsalarında Çin dışında yeşil ekranlar dikkat çekerken ABD vadelileri açılış öncesi süreçlerde Nasdaq haricinde yükselişe devam ediyor.
Pfizer payları yüzde 7,68 artışla 2,8 dolar pahalanarak 39,2 dolara, BioNTech payları ise yüzde 13,91 artışla 12,8 dolar pahalanarak, 104,8 dolara yükseldi.
Pfizer ve BioNTech, FDA onayı aldıktan sonra 2020 yılı içinde 25 milyon kişinin COVID-19’dan korunmasını sağlayacak olan 50 milyon doz aşı üretmeyi planlarken, 2021 amacı 1,3 milyar doz aşı üretmek olarak açıklandı.
DSÖ’den tebrik
Dünya Sıhhat Örgütü Yöneticisi Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, yüksek tesirli COVID-19 aşıları için Pfizer ve BioNTech’i kutladı ve haberi yürek verici olarak yorumladı.
Ghebreyesus yaptığı Twitter paylaşımında, “Pfizer ve BioNTech’ten gelen cüret verici haberleri memnuniyetle karşılıyoruz. COVID-19 çabasına katkıda bulunan tüm bilim insanları ve paydaşlara teşekkür ediyoruz. Dünya, COVID-19 salgını ile gayret ederken eşi görülmemiş bilimsel gelişmeler ve işbirliklerine şahit oluyor” açıklamasını yaptı.
FDA onayı birkaç hafta sürebilir
ABD Sıhhat ve İnsani Hizmetler Sekreteri Alex Azar, , Pfizer ve ortağı BioNTech’in geliştirdiği aşının Amerikan Besin ve İlaç Dairesi (FDA) tarafından incelenmesinin birkaç haftayı bulabileceğini açıkladı.
Fox’a konuşan Azar, “Pfizer şu an elindeki tüm bilgiyi toplayarak FDA’ya sunacak ve bilgiler bağımsız bir incelenmeye alınacak. Dataların toparlanıp gönderilmesi ve daha sonra incelenmesi evrelerinin birkaç hafta süreceğini söyleyebiliriz” dedi.
Aşı hastanelerin yükünü azaltabilir
Birleşik Krallık Başbakanı Boris Johnson, Pfizer ve ortağı BioNTech’in geliştirdiği aşının onaylanması halinde, ülkesindeki hastanelerin yükünü büyük ölçüde azaltabileceğini söyledi.
Bir basın toplantısında konuşan Johnson, “Henüz aşı tedarik etmedik ve aşı onaylanmadı, her şey tıpkı anda olamıyor. Tüm süreçler olumlu geçse dahi, aşının gerçek dağıtımı için Birleşik Krallık Ulusal Sıhhat Sistemi (NHS) tarafından uzun bir planlama yapılması gerekiyor” dedi ve ülkesinin, Pfizer ve ortağı BioNTech’in duyurduğu aşıya, önlerinde uygulama açısından hala uzun bir vakit olması sebebiyle, “bel bağlamaması gerektiğine” işaret etti.
Trudeau Pfizer’ı kutladı
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, aşı haberini “cesaret verici” olarak kıymetlendirdi ve “tünelin sonunda ışık göründüğünü” belirterek, COVID-19 bağışıklığının gelecek senin başından itibaren gerçekleşeceğini umduğunu tabir etti.
AB, 300 milyon doz alacak
Avrupa Birliği (AB), Pfizer ve BioNTech’in geliştirmekte olduğu aşıdan 300 milyon doz satın alacağını açıkladı.
Aşının klinik denemelerinden gelen sonuçları “harika haber” olarak nitelendiren von der Leyen, Twitter üzerinden yaptığı açıklamada, “AB Kurulu 300 milyon doza kadar aşı almak için bu şirketlerle yakında mukavele imzalayacak” tabirini kullandı.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Birliği’nin Pfizer ve BioNTech tarafından geliştirilen COVID-19 aşısından milyonlarca doz almak için kısa müddet içerisinde bir kontrat imzalayacağını söyledi.
AB ile Pfizer ve Alman ortağı BioNTech ortasında Eylül ayında yapılan görüşmelerde 200 milyon doz aşı alımı ve 100 milyon doz aşı için de opsiyon alınması konusunda mutabakata varılmıştı.
Pfizer ve BioNTech ile 1,95 milyar dolarlık bir mutabakat imzalayan ABD, 2020 yılı içinde 100 milyon doz aşı alacak.
COVID-19 aşısı için tedarik mutabakatı imzalayan öbür ülkeler ise Birleşik Krallık, Kanada ve Japonya oldu.
