Erciyes Üniversitesinden (ERÜ) yapılan yazılı açıklamaya nazaran, yeni tip koronavirüs salgınına karşı yürütülen bilimsel çalışmalarda vazife yapan ve Türkiye’de virüsü izole etmeyi başaran iki bilim insanından biri olan Aşı Araştırma ve Geliştirme Merkezi Müdürü Prof. Dr. Aykut Özdarendeli, gen haritasını dünyadaki SARS-CoV-2 virüsü gen dizilimlerinin paylaşıldığı platformda “EPI_ISL_424366” kodu ile yayınladıklarını ve gen bilgi bankası olan GenBank’a elde ettikleri tüm virüs genomunun “#2333526” numarasıyla da kayıt edildiğini belirtti.
Yapılan soy ağacı analizleri sonucunda, Kayseri Şehir Hastanesinde yatan bir hastadan izole edilen virüsün genetik olarak Avustralya, Kanada, İngiltere ve Kuveyt’den bildirilen virüs suşlarına yakın olduğunun ortaya çıkarıldığını belirten Özdarendeli, şunları kaydetti:
“Çin’de birinci olarak izole edilen Wuhan suşuyla karşılaştırıldığında ise toplam 6 mutasyon belirlenmiştir. Ayrıyeten, ERAGEM’de yapılan çalışmalar kapsamında izole edilen virüsün gen diziliminde GISAID platformunda 13 Nisan 2020 tarihi itibariyle yayınlanan 3592 adet SARS-CoV-2 virüsü gen dizilimlerinde bulunmayan bir mutasyon tespit edilmiştir. Tıpkı mutasyonun Sıhhat Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları ve Biyolojik Eserler Daire Başkanlığı tarafından GISAID platformunda paylaşılan gen diziliminde de mevcut olduğu görülmüştür. GISAID platformunda yayınlanan öbür ülkelere ilişkin gen dizilimlerinde bulunmayan bu mutasyonun ülkemizde dolanımda olan SARS-CoV-2 virüsüne mahsus olup olmadığının ortaya konulması için daha fazla gen dizilimlerinin taranmasına muhtaçlık bulunmaktadır. Bütün dünyayı etkileyen bu pandemide ülkemizde dolanımda olan virüsün izole edilmesi ve gen haritasının çıkarılması, aşı çalışmalarının başlatılabilmesi ve ileri çalışmaların yapılabilmesi için hayli değerlidir. Bu süreçlerin kısa vakit içerisinde başarılı bir formda tamamlanması ile aşı geliştirme çalışmalarına başlamak için hazır hale gelindi.”
Özdarendeli, Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan proje daveti üzerine Covid-19’a karşı aşı geliştirilmesiyle ilgili çalışmalara süratle başladıklarını, davet kapsamında proje tekliflerini hazırlayarak 3 Nisan 2020 tarihinde Sıhhat Bakanlığına bağlı TUSEB’e sunduklarını, kıymetlendirme basamağında bulunan proje tekliflerinin desteklenmesi durumunda Covid-19’a karşı aşı geliştirme çalışmalarını süratle yürüteceklerini kaydetti.
ERÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Çalış da aşı geliştirme çalışmaları için kritik değere sahip bu kademeyi da muvaffakiyetle tamamlamış olmalarından ötürü başta Prof. Dr. Aykut Özdarendeli ve takımını tebrik ederek Rektörlük olarak bugüne kadar olduğu üzere bundan sonra da araştırmacılara her türlü takviyesi sağlamaya devam edeceklerini bildirdi.
