Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu: Tahıl ve gübre ihracatının önündeki pürüzler tam olarak kalkmadı
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, “Rusya’nın tahıl ve gübre ihracatının önündeki maniler tam olarak kalkmadı. Rusya’nın beklentilerinin karşılanması istikametinde hangi adımlar atılacak, onları kıymetlendiriyoruz, çalışmaları koordine ediyoruz.” dedi.
Çavuşoğlu, dün Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’ndeki Kabine Toplantısı’nın akabinde basın mensuplarının gündeme ait sorularını yanıtladı.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson’un Türkiye ziyaretinde NATO üyeliği konusunda bir gelişme olup olmamasına ait soruya karşılık veren Çavuşoğlu, bugünkü toplantının somut adımların atılması bakımından kritik bir toplantı olacağını belirterek İsveç hükümetinin tüm açıklamalarıyla bu tarafta adım atacağını söylediğini tabir etti.
Çavuşoğlu, daha evvel Üçlü Muhtıra’nın uygulanmasını takip için kurulan Daimi Ortak Sistem’in birinci toplantısının Helsinki’de düzenlendiğini hatırlatarak, bir evvelki hükümetin seçim öncesinde Daimi Ortak Sistem toplantısını Stockholm’de yapmaya yürek edemediğini, bu nedenle Finlandiya’da yapıldığını lakin artık Stockholm’de olacağını kaydetti.
Bakan Çavuşoğlu, “Bu toplantıda tekrar Mutabakat Zaptı masaya yatırılacak, üçlü bir formda ne yapıldı, ne yapılmadı bunlar gözden geçirilecek. Oradan da rapor gelecek. Ondan sonra tekrar bir kıymetlendirme olacak. Her iki ülke de kimi adımlar attılar lakin bu kademede taahhütlerini yerine getirdiklerini söylemek güç.” dedi.
Çavuşoğlu, gelecekte atılacak adımların belirlenmesi konusunda bugün yapılacak toplantının kritik olduğunu değerlendirdiklerini vurguladı.
“Afrika dahil üçüncü ülkelerde de neler yapabileceklerimizi konuşuyoruz”
Mısır’la olağanlaşma sürecine ait soruya cevap veren Çavuşoğlu, kelam konusu olağanlaşmanın istedikleri seviyede süratli gerçekleşmediğini, bunun da kendilerinden kaynaklanmadığını söz etti.
Çavuşoğlu, Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayid Al Nahyan ile görüşmesine ait soruya da görüşmesinin “çok güzel geçtiği” cevabını vererek, “Artık ikili seviyede attığımız adımlara ilaveten Afrika dahil üçüncü ülkelerde de neler yapabileceklerimizi ve öteki projeleri konuşuyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
Suriye’deki Beşşar Esed rejimi ile temaslara ait soruya da Çavuşoğlu, temasın istihbarat seviyesinde devam ettiğini lakin şu anda planlanmış bir temas olmadığını söyledi.
Çavuşoğlu, tahıl koridoru mutabakatının yenilenmesine ait soru üzerine, Rusya’nın, kelam konusu mutabakata geri dönmesinin akabinde çok ağır telefon temaslarının olduğunu söyledi.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna Devlet Lideri Volodimir Zelenskiy ve Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres ile görüştüğünü hatırlatan Çavuşoğlu, kendisinin de ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba ve Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile telefonda görüştüğünü belirtti.
Çavuşoğlu, ayrıyeten NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ve Hollanda Dışişleri Bakanı Wopke Hoekstra ile görüştüğünü de hatırlattı.
“Rusya’nın tahıl ve gübre ihracatının önündeki pürüzler tam olarak kalkmadı”
BM Genel Sekreteri Guterres’in de Rus tahıl ve gübre ihracatının önündeki mahzurların kalkması için görüşmeler yaptığını kaydeden Çavuşoğlu, “Rusya’nın tahıl ve gübre ihracatının önündeki mahzurlar tam olarak kalkmadı. Rusya’nın beklentilerinin karşılanması tarafında hangi adımlar atılacak, onları kıymetlendiriyoruz, çalışmaları koordine ediyoruz.” değerlendirmesini yaptı.
Çavuşoğlu, Rusya’nın tahıl ve gübre ihracatının önündeki mahzurların kalkması için İstanbul’da tekrar bir mutabakatın imzalanmasının gerekli olup olmadığının sorulması üzerine, şunları kaydetti:
“İstanbul Muahedesi’nin mühleti 4 ay. Taraflarca itiraz gelmemesi halinde muahedenin mühleti uzayacak. Tekrar bir muahedeye gerek yok. Rus gübresinin ihracatı, varılan mutabakatın bir kesimi. Rusların bu taleplerinin karşılanmadığına ait kimi kaygıları var. Artık bu tereddütleri ortadan kaldırmak için diplomasi işliyor.”
Yunan yetkilinin geldiği İzmir’den Türkiye’ye giriş yapmaktan vazgeçmesi
Çavuşoğlu, Yunanistan’ın Orta Makedonya Bölge Başkanı Apostolos Tzitzikostas’ın bir programa katılmak için feribotla geldiği İzmir’de Türkiye’ye giriş yapmaktan vazgeçmesine ait soruya da “Burada kastın olmadığı açık. Teknik bir sıkıntıdan ötürü Yunan vatandaşının ülkemize girişi gecikti. Bu teknik sorunun giderilmesinin akabinde Yunan vatandaşının ülkemize girişine müsaade verildi.” karşılığını verdi.
“Bazı Türk yetkililere Yunanistan’a giriş müsaadesi verilmemesi” hakkındaki soruya karşılık veren Çavuşoğlu, İzmir’deki olayla bunun bir kontağının olmadığını söyledi.
Çavuşoğlu, öte yandan Yunanistan’ın bilerek uyguladığı birtakım yasaklar olduğuna dikkati çekerek “Biz de bu mevzuya ait olarak Yunan makamlarını uyardık. Kimi yetkililerimize yönelik Yunanistan’a giriş yasağının devam etmesi halinde, buna karşılık vereceğiz.” sözünü kullandı.
Arap Birliği Tepesi’nde uzun bir ortadan sonra Türkiye’ye kınama çıkmaması tarafındaki soru üzerine Çavuşoğlu, Türkiye’ye yönelik iki tane daima kabul edilen karar olduğunu hatırlatarak “İlk kez uzun bir ortadan sonra bu iki metin kabul edilmediği üzere bildiride de Türkiye’ye rastgele bir atıfta bulunulmadı. Bunun sebebi, Mısır ve Körfez ülkeleri dahil kimi Arap ülkeleri ile münasebetlerimizin olağanlaşmaya başlaması. Bizim kaldı ki Mısır ile bir mutabakatımız var. Yani alakalar olağanlaşırken memleketler arası platformlarda birbirimize karşı gelmeyeceğiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Çavuşoğlu, öte yandan Arap Birliği Doruğu kararlarını, Arap ülkeleri ortasındaki problemlerin çözülmesi, Filistin davası üzere ortak davanın birlikte savunulması ve Türkiye’nin Arap Birliği ülkeleriyle iş birliğinin artmasına vesile olması bakımdan da olumlu bulduklarını söz etti.
