Alacaklarımız birikti küçük işletmelerde iflaslar başlayabilir
Mehmet KAYA
Sağlık kesiminde “kronik” sıkıntılar ortasında bulunan kamu ve üniversite hastanelerinin tıbbi aygıt ve sarf materyal bedellerini geç ödemesine ait geçen yıl yaşanan tartışmalar tekrar başladı. DÜNYA’ya değerlendirmelerde bulunan Türkiye Sıhhat Sanayisi İşverenleri Sendikası (SEİS) Başkanı Metin Demir, 2020 yılı devrinde tartışmalı halde sonuçlanan sürece karşın, verilen kelamların tutulmadığını bunun da dal üzerinde baskı oluşturduğunu vurguladı. Demir, mevcut görünümde, geçmiş periyotlardan 6 milyar TL, yeni periyotlardan ise 9 milyar TL alacak bulunduğunu belirtti.
Destekler heba oluyor
SEİS Başkanı Demir, yerlileşme kapsamında Atılım Programı’nın tıbbi aygıt yatırımlarına da teşvik ve hibe vermeye başladığını hatırlatarak, “Hamle programıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı üretim, istihdam ve ihracatın arttırılması için yeni takviye davetine çıktı. Bu mevzularda devletimizin büyük dayanakları var lakin iç pazardaki satın alma ve ödeme meseleleriyle maalesef bu firmaları batırıyoruz o vakit niçin takviye veriyorsunuz, kaynakları israf ediyorsunuz, Atılım Programı dayanakları heba oluyor” dedi.
Feragat da işe yaramadı
Haziran ayı sonunda TOBB Müşterek Kurul Toplantısında Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın ödemelerin sistemli hale getirileceği ve evvelki alacakların ödeneceği kelamına karşılık adım atılmadığını vurgulayan Metin Demir, “Defalarca gündeme geldi, iletmediğimiz kimse kalmadı, herkes sorunu biliyor. Yüzde 25 feragat sonrası da ödemeler düzelmedi yeniden. Feragat edenler de etmeyenler de alacağını alamıyor” dedi.
Büyük kısmı KOBİ’ler
Sektörün sıhhat hizmet sunumunun devamı üzere kritik bir hususta engelleme niteliği taşıyacak rastgele bir tutum alamayacağını, bu anlayışta olduklarını hatırlatan Metin Demir, buna karşılık mali olarak eser tedarikinin sürdürülememe tehlikesi bulunduğunu belirterek şunları söyledi:
“Sorun mal verme-vermeme tartışması değil. Bu defa, eser veremeyecek hale gelinmesi kelam konusu. Firmalar hammadde alamıyor, ithalat yapamıyor. Anlattık, daima anlattık sonuç alamadık. Sıhhat ile Hazine ve Maliye Bakanlığı arasında gidip geliyoruz. Küçük ödemeleri bile yapacak durum yok. Alacaklı olan kısmın büyük kısmı, Anadolu’daki bayi nitelikli KOBİ ölçekli şirketler. Dayanacak güçleri kalmadı. Hukuksal olarak da çok fazla bir şey yapılamıyor. Şirket kapanmaları başlayabilir. Sağlık Bakanlığı ‘ Maliye ile çözün’ diyor ama Sağlık Bakanlığı borcuna sahip çıkmalı, elbette Maliye Bakanlığı da kelamını tutmalı.”
SEİS Başkanı Demir: Alacağımızı tahsil etmek için edep dışına mı çıkalım!
Alacak meselesinin kritik boyuta gelmesinin dal içinde de tartışmalara yol açtığını belirten Metin Demir, “Arkadaşlarımız isyan noktasına geldi, neredeyse sokakta şov yapılmadığı için eleştiriliyoruz. Arkadaşlarımız, ‘sivil toplum örgütlerinin mevcut eforu yetersiz’ diyenler oluyor lakin biz, öbür kuruluşlar sorunu bütün taraflarıyla herkese ilettik. Biz rica makamıyız, yaptığımız her türlü edim ricadır lakin nihayetinde ödeme kuruluşu, karar verici diğerleri. Edeple bu işimizi yapıyoruz lakin edep dışına mı çıkılmalı” diye konuştu.
Alıcı değişiyor, durum değişmiyor
Önceki periyotta acil gereksinimler dahil, eser tedarikinde Devlet Gereç Ofisi (DMO) alımı yolu kullanılmıştı. Bu devirde DMO ödemelerinin de aksamaya başladığını belirten Metin Demir, “DMO alımlarında ödeme süreci, Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın Sıhhat Bakanlığına ödeneği vermesi, Bakanlığın kendi Saymanlığına vermesi onun da DMO’ya parayı göndermesi halinde işliyor. Kamu alım prosedüründe alıcı kuruluş değişiyor lakin sonuç birebir hamam tıpkı tas noktasında, ödemeler orada da gecikmeye başladı” dedi.