“Yarı uyumlu kök hücre nakli 20 milyon doları yurtta tutar”
Mehmet KAYA
ANKARA – Lösemi Lenfoma Miyelom Hastaları ve Araştırma Eğitim Birliği Derneği (LLMBİR) Lideri Muhit Özcan, aile bireylerinden yarı uyumlu kök hücre nakli-ilik nakline müsaade verilmesinin yıllık 20 milyon dolar tasarruf sağlayacağını söyledi. Bu bahisteki prosedürün uzun ve nihayetinde Sağlık Bakanlığı iznine tabi olduğunu belirten Özcan, birtakım ülkelerde eyaletlerin dahi eyalet dışı bilgi tabanı araması yapmadan aileden yarı uyumlu nakiller yaptığını bildirdi. Prof. Dr: Özcan, son periyotta basında ve kamuoyunda sıklıkla gündeme gelen uygun kök hücre bulunmasına yönelik kampanyaların ziyan verici sonuçları olduğunu söyledi. 7. Lösemi Lenfoma Miyelom Hastaları Kongresi kapsamında düzenlenen basın toplantısında konuşan Özcan, kampanyalara karşı ikazda bulundu.
Muhit Özcan, bu çeşitten kampanyaların duygusal olarak çok kişiyi etkilediğine işaret ederek, bilhassa çocuklar husus olduğunda çok sayıda insanın istekli verici (donör) olduğunu ve gereğince bilinçlenmeyen bu bireylerin TÜRKÖK sisteminde göründüğünü vurgulayarak, “Bu bağışçılar mesela 1 yıl sonra sistemden bir hastayla eşleşme gösteriyorlar. Verici olur musunuz diye sorulduğunda (ben yalnızca o kız, o bebek için verici olmuştum. Verici değilim) diyor.. Büyük bir faciaya imza atmış oluyor. Hem vakit, hem emek, hem umut, hem para harcanmış oluyor.” dedi.
İlik nakli adalet üzere.. TÜRKÖK’e bağışçı olunmalı
“İlik nakli adalet üzere, geciktiğinde ikisi de işe yaramaz” diyen Muhit Özcan, bir kişinin listede göründüğü halde verici olmaması halinde büyük bir vakit kaybının doğduğunu vurguladı.
Kişilerin bilinçlendirilerek TÜRKÖK’e bağışçı olmaya özendirilmesi gerektiğini belirten Muhit Özcan, “Duygusal sömürüdür. Hasta ismine özel kampanya düzenlenmesi yalnızca vakit kaybı. İnsanlara acı vermekte. TÜRKÖK’ün üzerinden, ulusal milli bağışçılığa dayanak olmalıyız. Bu risk çok büyük bir risktir. Onların büyük çoğunluğu (biz O’na bağışçı olduk diğerine vermeyiz) diyor.” dedi.
Yarı uyumlu nakil mevzuatı kolaylaştırılmalı, 20 milyon dolar Türkiye’de kalabilir
Prof. Dr. Muhit Özcan, Türkiye’de kemik iliği, kök hücre naklinde sistemin evvel aileye bakılması, sonra TÜRKÖK taraması ve akabinde da uluslar ortası ağda arama ve tüm bunlarda bulunamaması halinde Sıhhat Bakanlığı’nın müsaadesine tabi “yarı uyumlu nakil” biçiminde işlediğini söyledi.
Özcan, hasta kişinin anne-baba, kardeş ve çocuklarının her durumda “yarı uyumlu verici” olabildiğini hatırlatarak, bu formdaki tedavilerin de tam ahenk ile çabucak hemen tıpkı olduğunun altını çizdi. Muhit Özcan, yurt dışından her yıl yaklaşık 20 milyon dolarlık kök hücre alımı yapıldığını vurgulayarak, “Önerimiz şu: Öncelikle aile içi (tam ahenk için) tarama yapılsın. Verici bulunamadığında ulusal bankamız TÜRKÖK taransın. Bulunamazsa, doktorla hasta yurt dışından taramaya karar versin. Burada hasta hakkı ve ülke dövizi zayi olmasın” dedi.