Yasemin SALİH
Avrupa Birliği, 16 Mayıs’tan itibaren uçaklarda maske takma zorunluluğunu kaldırdı. Bu karar zati bir müddettir yaşanan COVID-19’la ilgili rahatlamayı taçlandırdı. Uzmanlar sonbahara temkinli yaklaşsa da Kuzey Yarım Küre’nin son üç yılın en rahat yazını yaşayacağını belirtiyor. Koç Üniversitesi İş Bankası Enfeksiyon Hastalıkları Araştırma ve Uygulama Merkezi Yöneticisi Prof. Dr. Önder Ergönül de pandemiyle ilgili artık rahatlanabileceğini belirtti. Merkezin kapılarını DÜNYA’ya açan Ergönül, “COVID-19 hakkında artık rahatlayabiliriz. Değerli derecede atlatıldı. Aşılarla muhakkak bir bağışıklık doygunluğuna ulaşıldı. Türkiye’nin yüzde 62’si aşılı. En rahat yazımızı yaşayacağız. Sonra sonbahar yeniden hareketlenebilir” dedi. Prof. Dr. Ergönül, COVID-19 aşılarında yeni dozların gerekip gerekmeyeceğiyle ilgili sorumuzu ise, “Dünya Sıhhat Örgütü, kışa girerken bir doz daha devam gerekliliği görebilir” formunda yanıtladı.
Yeni virüslere hazırlık
Aynı zamanda Amerikan Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Kısım Başkanı ve Koç Üniversitesi Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları Anabilim Kolu Lideri da olan Prof. Dr. Ergönül, bundan sonraki periyotta yeni virüslerle karşılaşılabileceğinin de altını çizdi. Ergönül, şöyle konuştu: “Bu hususta aslında çok şey oluyor fakat açıklanmıyor. Örneğin 2021’de Kırım Kongo virüsüyle ilgili bin 400 hadise tespit edildi fakat açıklanmadı. Son olarak karaciğerleri etkileyen adenovirüs hadiseleri var. Dünyada 250 hadise tespit edildi. Bu değerli, takip edilmesi gerekiyor. Yeni virüsler daima olacak. Buna hazırlıklı olmak gerekiyor.”
Bir yıl evvel açılan Koç Üniversitesi İş Bankası Enfeksiyon Hastalıkları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin virüs ve bakterilerle ilgili araştırmalar yürüttüğünü vurgulayan Ergönül, Türkiye’nin az Biyogüvenlik 3 laboratuvarlarından birini açtıklarını söz etti. Ergönül, merkezdeki çalışmaları şöyle anlattı: “Çalışmamızda Biontech ile Sinovac aşılarını farklı dozlarda aktiflikleri bakımından karşılaştırdık. Dünya çapında bir bilim mecmuasında sonuçları yayınlandı. Çok yerden alıntılanmasını bekliyoruz. Halk sıhhati ve enfeksiyon hastalıkları için tek sıhhat kavramı çok kıymetli. Enfeksiyonların birçoğu zoonotik. Biz de bu nedenle veterinerlerle birlikte çalışıyoruz. En yeterli beyinleri kendimize çekme eforu içindeyiz. Bunun için de fon gerekli. Birinci takviyesi İş Bankası verdi. Buraya beş yıl için 25 milyon TL’lik yatırım yaptı. Burada çok güzel işler yaparsak beyin göçü de engellenecek.”
ÜÇ YENİ MOLEKÜL TEST EDİLİYOR
Koç Üniversitesi İş Bankası Enfeksiyon Hastalıkları Araştırma ve Uygulama Merkezi Yönetici Yardımcısı Prof. Dr. Füsun Can da merkezde dokuz yüksek lisans, sekiz de doktora öğrencisinin hala araştırma çalışmalarında yer aldığı bilgisini verdi.
Biyogüvenlik 3 seviyesinde bir laboratuvar olduğu için güvenlik önlemlerinin yüksek tutulduğunu vurgulayan Can, “Biz burada aşı çalışmaları yürütmeyeceğiz fakat ilaç çalışmalarına başladık bile. Burada yeni virüsleri tespit edebilen bir sistem kurduk. Virüsün DNA’sını tanımlıyor, virüs üretiyoruz, davranışlarıyla ilgili ipuçları elde ediyoruz. Sonra buna nazaran ilaç molekülleri üzerinde çalışıyoruz. Bir molekülün çalışıp çalışmadığını test edebilen tek aygıt Türkiye’de yalnızca bizde var. Dışarıdan araştırmacıların da molekül testlerini yapıyoruz. Hala üç molekülün test süreci devam ediyor” diye konuştu.
Prof. Dr. Füsun Can, yapılan aygıt yatırımıyla bundan sonraki virüs salgınlarına hazırlık yaptıklarını da söyleyerek şöyle devam etti: “Bioterörizm için geliştirilen aygıtı Türkiye’ye getirdik. Bu aygıt havadaki virüsü yakalıyor. Bundan sonra havadan bulaşacak bir virüs olursa biz hazırız.”
