Sağlık Bilimleri Üniversitesi (SBÜ) Öğretim Üyesi ve Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Erdal Kurtoğlu, nizamlı kan bağışı yapılmasının kalp krizi ve kanser riskini azalttığına, damar hastalıklarını engellediğine, kolesterol ve kan şekeri seviyelerini normalleştirdiğine dair bilgilerin mevcut olduğunu bildirdi.
Prof. Dr. Kurtoğlu, “Kan Haftası” münasebetiyle AA muhabirine yaptığı açıklamada, kan bağışının kan hücrelerinin yenilenmesini sağladığını söyledi.
Donörden alınan kanın farklı komponentlere ayrıldığını belirten Kurtoğlu, böylelikle bağışlanan her 1 ünite kanın “eritrosit süspansiyonu”, “trombosit” ve “plazma” olarak 3 kişiyi hayata bağladığını söz etti.
Kan vermeye mahzur teşkil eden rastgele bir sıhhat sorunu bulunmayan, 18-65 yaş ortasındaki herkesin kan verebileceğini aktaran Kurtoğlu, kanser ve kalp-damar hastalarının, insülin kullanan diyabet hastalarının, kan yoluyla bulaşan rahatsızlıkları olanların, uyuşturucu ilaç kullanım hikayesi ve cinsel yolla bulaşan hastalıkları olanların kan bağışında bulunamayacaklarını lisana getirdi.
Ateşli hastalık geçirenlerden en az 2 hafta boyunca kan bağışı kabul edilmediğini, cerrahi operasyon geçirenlerin, akupunktur, dövme ve delici takı uygulaması yaptıranların ve kan transfüzyonu yapılanların 12 ay boyunca kan bağışçısı olamadıklarını anlatan Kurtoğlu, Sıhhat Bakanlığından ruhsatlı yerde diş tedavisi yaptıranların 7 gün, ruhsatsız yerde diş tedavisi yaptıranların ise 12 ay boyunca kan bağışında bulunamadıklarını aktardı.
Prof. Dr. Kurtoğlu, bahsedilen hastalıklar dışında ilaç kullanımı olanların, durumları o an için değerlendirildikten sonra bağışçı olabileceklerini kaydetti.
Kan bağışında bulunacak şahsa donör sorgu formu verildiğine değinen Kurtoğlu, buradaki sorulara verilen karşılıklar değerlendirildikten sonra kişinin kan bağışçısı olup olmayacağının belirlendiğini, bu evreyi geçen bağışçının muayenesinin yapıldığını, kan kıymetlerine bakıldığını, rastgele bir sorun saptanmazsa kişinin bağışçı olabildiğini anlattı.
Kan bağışıyla insanlara yararlı olmak, ruhsal rahatlama da sağlıyor
“Erkekler 90 günde bir, bayanlar 120 günde bir kan bağışında bulunabilirler.” bilgisini veren Kurtoğlu, tertipli kan bağışı hakkında şöyle konuştu:
“Düzenli kan bağışını öneriyoruz. Sistemli kan bağışının, kalp krizi ve kanser riskini azalttığına, damar hastalıklarını engellediğine, kolesterol ve kan şekeri seviyelerini normalleştirdiğine dair bilgiler mevcuttur. Ayrıyeten, tertipli kan bağışı ile her bağış sırasında yapılan testler vasıtasıyla küçük bir check-up yapılmış olur. En kıymetlisi ise birkaç bireye yararlı olabilmenin verdiği ruhsal rahatlamadır.”
Erdal Kurtoğlu, ramazanda kan bağışının azaldığına dikkati çekerek, bunun en kıymetli sebebinin kan vermenin orucu bozacağı niyeti ve oruçluyken kan vermenin kişiyi vücutça sarsma mümkünlüğü olduğunu lisana getirdi.
Oruç tutanların kan bağışlayabileceklerini söyleyen Kurtoğlu, “Kan vermenin kendilerini sarsmayacağını düşünüyorlarsa iftar öncesi, şayet sarsılacaklarını düşünüyorlarsa iftar sonrası kan verebilirler.” tabirini kullandı.
Covid-19 aşısı olanlar kan bağışlayabilir
SBÜ Öğretim Üyesi ve Hematoloji Uzmanı Prof. Dr. Erdal Kurtoğlu, yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgınına karşı aşı olanların kan bağışında bulunup bulunamayacağına ait şu değerlendirmede bulundu:
“Covid-19 aşısı olanlar kan bağışlayabilirler. Aşı üstünden rastgele bir müddetin geçmesine gerek yoktur. Aşılanmış kişinin bağış anında ateş, halsizlik, kas ve eklem ağrısı üzere şikayetleri yoksa ve kendisini uygun hissediyorsa kan verebilir.”
Kanın, tek kaynağı insan olan hayati bir sıvı olduğunu belirten Kurtoğlu, kimin ne vakit ve nerede kan gereksinimi olacağının aşikâr olmadığını, bu nedenle gereksinim olduğu anda kan bulunabilmesi için tertipli kan verilmesi gerektiğini kelamlarına ekledi.
