İhracatta pandemi ‘iklim’ine dönüş
Türkiye imalat kesiminin ana ihracat pazarlarındaki faaliyet şartlarını ölçen İstanbul Sanayi Odası (İSO) Türkiye İmalat Bölümü İhracat İklimi Endeksi ekimde 47,9’a geriledi.
Eşik bedel olan 50’nin üzerinde ölçülen tüm sayıların ihracat ikliminde güzelleşmeye, altındaki kıymetlerin ise bozulmaya işaret ettiği endeks, ekimde bir evvelki aya nazaran 48,8’den 47,9’a indi. Böylelikle ihracat pazarlarında talep şartları arka arda 3 ay zayıflarken ekimdeki bozulma COVID-19 salgınının birinci dalgasının yaşandığı Haziran 2020’den bu yana en yüksek oranda gerçekleşti.
Geçen ay Türk imalatçılarının ana ihracat pazarlarında talep zayıflığı genele yayılı bir görünüm sergiledi. Avrupa’da, Türk imalatçılarının en büyük ihracat pazarı olan Almanya’nın üretimi üst üste dördüncü ay geriledi ve düşüş eylüle nazaran hızlandı.
Birleşik Krallık, İtalya, İspanya, Hollanda, Avusturya, Yunanistan, Polonya ve Çek Cumhuriyeti’nde ekonomik aktivite daha yüksek oranda küçüldü. Fransa’da ise üretim bir evvelki anket periyodunda kaydedilen artışın akabinde hafif düştü.
Türk imalat sanayi ihracatından yaklaşık yüzde 7 hisse alan ABD’de daralma ekimde de sürdü. Üretimdeki düşüş, eğilim olarak dördüncü aya ulaştı ve eylüle nazaran daha yüksek oranda gerçekleşti. Kanada’da imalat sanayi üretimi bir evvelki aya nazaran daha bariz yavaşlarken Meksika’da ise düşüş sürat kesti.
En büyük 18 ihracat pazarından yalnızca BAE’de artış oldu
En büyük 18 ihracat pazarı içerisinde ekonomik aktivite yalnızca Birleşik Arap Emirlikleri’nde (BAE) artış kaydetti. Bu ülkede petrol dışı üretim güçlü halde arttı ve büyüme eylüle nazaran ivme kazandı. Öbür Orta Doğu ülkelerine bakıldığında, ekonomik aktivite Suudi Arabistan ve Katar’da artış gösterirken Lübnan ve Mısır’da yavaşladı.
Anket kapsamında takip edilen pazarlar ortasında en sert daralma Tayvan’da gerçekleşti. Dünya genelindeki talep zayıflaması nedeniyle bu ülkede global finans krizinden bu yana en süratli üretim düşüşlerinden biri yaşandı. Çin, Güney Kore ve Malezya da yılın son çeyreğine daha olumsuz talep şartlarıyla başlangıç yapan Asya ekonomileri ortasında yer aldı.
Çin dışındaki BRIC ekonomilerinde ise birbirinden farklı eğilimler gözlendi. Ekonomik aktivite Brezilya ve Hindistan’da artarken Rusya’da düşüş kaydetti.
“Yeni sipariş almakta zorlanma devam edecek”
Açıklamada görüşlerine yer verilen S&P Küresel Market Intelligence İktisat Yöneticisi Andrew Harker, anket kapsamındaki ana ihracat pazarları ortasında yalnızca BAE’nin büyüme bölgesinde kalmasının, global iktisattaki yavaşlamanın geniş çaplı olduğunu açık bir biçimde ortaya koyduğunu bildirdi.
Harker, “Mevcut eğilimler, imalatçıların en azından 2022’nin geri kalan kısmında ihracat pazarlarından yeni sipariş almakta zorlanmaya devam edeceğini gösteriyor” sözlerini kullandı.