Yapılan açıklamaya nazaran, Dünya Alzheimer Ayı kapsamında Demant Türkiye tarafından düzenlenen “İşitme Sıhhati Buluşmaları” bilgilendirme toplantısı, Türkiye Alzheimer Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Barış Topçular ve İstanbul Odyoloji ve Konuşma Bozuklukları Derneği Lideri Prof. Dr. Ahmet Ataş sözcülüğünde gerçekleştirildi.
Toplantıda konuşan Prof. Dr. Barış Topçular, demansın, zihinsel hünerlerin hastalık nedeniyle zayıflaması durumu olduğunu aktardı.
Topçular, dünyada 50 milyon civarında demans (bunama) olayı görüldüğünü lakin bu sayının 2050 yılında 152 milyona çıkmasının öngörüldüğünü söz etti.
Hızla yaşlanan toplumlarda, alzaymır ve öbür demans hastalıklarının en sık görülen sıhhat sorunları ortasında yer aldığına işaret eden Prof. Dr. Topçular, şu bilgileri verdi:
“Alzaymır hastalığı, demans hastalıklarının yaklaşık üçte ikisinin sorumlusudur ve dünyada her 3 saniyede bir hastaya demans teşhisi konuluyor. Başta alzaymır olmak üzere öbür pek çok demansa erken periyotta teşhis konulamamaktadır. Unutkanlık ve başka zihinsel yakınmalar ile gelen hastalar kesinlikle ayrıntılı bir halde muayene edilmeli ve gerekirse ayrıntılı testler yapılmalıdır. Erken teşhis, hasta ve hasta yakınlarına gerekli dayanağın verilmesi, toplumsal ve hukukî düzenlemelerin yapılması, uygun tedavilere başlanması için büyük ehemmiyet taşımaktadır.”
Prof. Dr. Topçular demansın önlenebilir nedenlerine de değinerek, tıp yayınlarından Lancet dergisi tarafından haziran ayında açıklanan araştırmayı hatırlattı.
İşitme sıhhatinin demansın önlenebilir nedenleri ortasında birinci sırada yer aldığını aktaran Prof. Dr. Topçular şöyle devam etti:
“Yapılan çalışmaya nazaran, tedavi edilmeyen işitme kaybı, erken yaşta (45 yaş öncesi) eğitimin az olması, orta yaşta (45-64 yaş arası) hipertansiyon, obezite, işitme kaybı, travmatik beyin hasarı ve alkol, ileri yaşta ise (65 yaş sonrası) depresyon, diyabet, fizikî hareketsizlik, sigara içme, toplumsal izolasyon ve hava kirliliği üzere faktörler, yaş kümelerine eşlik eden değiştirilebilen risk faktörleri ortasında yer alıyor. Erken teşhis ve tedaviyle işitme kaybı ve yol açtığı toplumsal izolasyon ile depresyondan kaynaklanan demans riskini yüzde 16 dolayında azaltmak mümkün olabiliyor.”
60 yaş üstüne işitme testi uyarısı
Prof. Dr. Ahmet Ataş da işitmenin sırf kulaklar yoluyla gerçekleştiği üzere yaygın bir yanılgı olduğunu lakin sesten mana çıkarma vazifesinin beyne ilişkin olduğunu belirtti.
İşitme aygıtlarının sesin doğal olarak işlenmesine yardımcı olmak için beyni hakikat bilgi ile desteklemesi gerektiğini aktaran Ataş, şunları kaydetti:
“İşitme kaybı olduğunda beynin sesi manalandırmak için harcadığı daha fazla gayret, daha süratli bilişsel gerileme ve daha süratli beyin hacmi küçülmesi üzere çeşitli sonuçlara yol açabilir. Beyne tam ses girdisi sağlayamamak, önceliği görsel ikazlara kaydırdığından beynin fonksiyonlarını yine düzenlemesine bile neden olabilir. Müdahale edilmeyen işitme kaybının ve beyin için sonuçlarının toplumsal izolasyon ve depresyon, kıymetli ölçüde artan bunama riski ve düşmeye bağlı yaralanma olaylarına neden olduğuna dair net ispatlar var.
İşitme kaybının yarattığı toplumsal izolasyon ve depresyon birleşince işitmenin demans üzerindeki yükü yüzde 16’lara kadar çıkıyor. Bu alanda işitme aygıtlarındaki teknoloji artık çok gelişti. Yeni işitme aygıtı teknolojileri, kulaktan çok beynin işitmesi için çalışmakta. Burada kıymetli olan bir öteki konu da 60 yaş üstü bireyler için işitme testlerinin yıllık olarak yaptırılması. Şayet bir işitme kaybı varsa bir an önce teşhisin konulması ve tedaviye başlanması demansın önüne geçebilmede büyük değer taşıyor.”
