Kural kelamlık manası olarak davranışlarımıza taraf veren, uyulması gereken unsur manasına gelir. Davranış olarak kurallar, bulunduğumuz ortamdaki sonları belirler. Hayatın her alanında, her yerde kurallar – hudutlar bulunmaktadır. Bu hudutlar toplumsal bir varlık olan insanın etrafıyla uyumlu bir halde yaşamasını sağlar. Bu nedenle kurallar, kişinin kendini inançta hissetmesine yardımcı olur. Kural sözü, baskıcı ve yanlış tavırlar sebebiyle birinci duyuşta özgürlüklerin kısıtlanmasını çağrıştırsa da mana içeriğine ve sağladıklarına baktığımızda bir ortada yaşayabilmek için herkesin haklarının korunabilmesi, ömür tertibi için gereklidir. İnsan bedeninin dahi nizamlı çalışabilmesi muhakkak fizyolojik kuralların bütünüyle gerçekleşir.
Çocuklarımızın beslenme, giyinme, barınma üzere temel bakım gereksinimleriyle birlikte eğitimleri de evvel ailede başlar. Çocukları hayata olabildiğince hakikat nitelikte hazırlayabilmek biz yetişkinlerin en değerli misyonları ortasındadır. Onları hayata gerçek hazırlayabilmemiz de meskende hakikat eğitimi başlatmamızla mümkün olur. Bu noktada hayatın her alanında kuralların/sınırların olduğu gerçeğini referans alarak meskende de çocuklarımıza kuralları olan tertipli bir ömür biçimi sunabilmeliyiz. Araştırmalar gösteriyor ki meskende kuralları – sonları olan bir tertibe nazaran yaşayan çocuklar, konut dışındaki toplumsal ortamlara çok daha rahat ahenk sağlayabiliyorlar. Buna karşılık meskende kuralsız, sınırsız yaşayan çocuklar konut dışındaki toplumsal ortamlarda uyumsuzluk yaşamakta, kendilerini inançsız hissetmektedir. İtimat insan hayatının en temel duygusudur. Çocuklar inançta hissetmeye ve paha görmeye gereksinim duyarlar. Hayattaki sistemi sonlarla korunan bir çocuk, etrafına daha rahat ahenk sağlarken gördüğü kıymeti de daha rahat fark edebilir. Ayrıyeten isteklerini erteleyebilmek, saldırgan davranış ve dürtülerle başa çıkabilme toplumsal marifetinin de içeriğini oluşturan bir hünerdir.
Çocuklarımızda kural algısı oluştururken dikkat etmemiz gereken kimi durumlar vardır. Daha evvel “Eğitim Psikolojisi ve Öğrenme” yazımda da belirttiğim üzere öğrenme yaşantı ve gerçek nitelikteki tekrarlarla meydana gelir. Çocukların kuralları/sınırları yaşantı yoluyla öğrenebilmesi için mesken ortamında aile olarak inançlı bağlantısı sağlayın ve bir ekip olduğunuzu ona hissettirin. Çocuklarla kurallar hakkında yapan bir lisanla, neden-sonuç ilgisi kurarak konuşun. Kuralların nedenlerini açıklarsanız, kavramaları ve ikna olmaları daha kolay olur. Kurallar konusunda net ve dengeli olmak en değerli hususlardır. Baskıcı ve tutarsız davranışlar çocukların ebeveynlerine ve kendilerine olan itimadını epey olumsuz etkilemektedir. Ebeveynlerin de birbirleriyle dengeli olmaları çok kıymetlidir. “Hayır” karşılığını hakikat kullanabilmek gerekir. O nedenle bu yanıtı, sahiden “Hayır” manasına geldiğinde kullanabilmek, olağan konuşma tonunuzda söylemek, yaşına uygun açıklamaklar yapmak, reaksiyon göstermesine müsaade vermek, olumsuz bir duygusu oluşuyorsa uygun yollarla bu hisle uğraş etmesine, sakinleşmesine imkan tanımak gerekmektedir. Kurallara uygun davranışlar gösterdiklerinde sözel dönütler vermek, tebrik etmek, takdir göstermek davranışların kalıcı olmasına yardımcı olacaktır. Gerçek rol model olmak, ebeveynler olarak sizin de kurallara uyduğunuzu göstermek en tesirli yollardandır.
Çocuklarımızı yaşama hazırlarken sınırların/kuralların hayata, etrafa ahenk sürecinde gerekli olduğunu ve tertip içerisinde kendilerini inançta hissettiklerini hatırlamalı, ahenk süreçlerini kolaylaştırmak için kural algısını konutta aşılamalıyız. Sevgiler.
