Çocuklarda organik durumlar (hastalık, uykusuzluk, açlık, kayıp, vb.) dışında gerçekleşen davranış sorunları temel olarak bir şey elde etmek ya da bir şeyden kaçma emelli durumlarda görülmektedir.
Elde etme maksatlı:
Bu davranış sorunları;
-Yiyecek,
-İlgi,
-Nesne (etkinlik, oyuncak, vb.),
-Duyusal uyaran elde etme gayeli gerçekleşebilmektedir.
Örneğin; yemek sırasında ağlayan bir çocuk çok sevdiği yiyeceği elde etme emelli bu sorun davranışı sergileyebilmektedir. Ya da annesi yanından her ayrıldığında oyuncağını yere atan ve annesi oyuncağını geri ona getiren çocuk annesinin ilgisini elde etmek istiyor olabilir. Çok sevdiği yapbozu sınıfta öbür bir arkadaşı aldığında ağlayan ya da arkadaşına vuran, yapbozu geri aldığında da sakinleşen çocuk obje elde hedefli davranış sorunu sergileyebilmektedir. Tırnak yiyen bir çocuk ise duyusal uyaran elde ediyor ve bundan haz alıyor olabilmektedir.
Kaçma emelli:
Bu davranış sorunları de benzeri formda;
-Yiyecekten,
-İlgiden,
-Nesneden (etkinlik, oyuncak, vb.),
-Duyusal uyarandan kaçma hedefli gerçekleşebilmektedir.
Örneğin; sevmediği yemeği yemesi gerektiği vakit tabağı yere atan, ağlayan çocuk kaçma hedefli sorun davranış sergileyebilmektedir. Kendisine sarılınmasından hoşlanmayan çocuk annesi-babası ona her sarılmak istediğinde vurma biçiminde sorun davranış sergileyebilmektedir. Her masa başı aktifliğe katılma sırasında tuvalete gitmek isteyen çocuk bu aktiflikten kaçma davranışı sergiliyor olabilir. Yüksek sesli ortamlarda ağlayan çocuklar bu duyusal uyarandan kaçma gayeli sorun davranış sergiliyor olabilmektedir.
Görüldüğü üzere rastgele organik bir sebep olmadığı takdirde çocukların sergilediği sorun davranışların çeşitli fonksiyonları bulunmaktadır. Öncelikle bu fonksiyonun ne olduğunu yeterli belirleyebilmek gerekmektedir. Bunun için de fonksiyonel tahlil yardımcımız olacaktır.
