Çocuk Hakları Mukavelesi Nedir ve Nasıl Ortaya Çıkmıştır?
Çocuk ile ilgili konuşuyorsak evvel çocuğun kim olduğunu yahut kim olmadığını yeterli anlamamız gerekiyor.
Çocukluk devri için bebeklik ve ergenlik devri ortası diyebiliriz. Ekseriyetle konuşma ve yürüme kabiliyeti kazanıldıktan sonra, cinsel gelişimin başladığı ergenlik devriyle bittiği kabul edilir. Birleşmiş milletlerin raporuna nazaran 0-18 yaş çocukluk olarak kabul edilir ama tabi bunlar izafi kavramlardır. Biraz literatür taraması yaptığınızda şöyle bir tanımlamayla karşılaşabilirsiniz “ muhakkak bir işte yeteri kadar tecrübesi ve yeteneği olmayan kimse” . Bu tarifte ki “deneyimsiz” sözü kabul edilebilir fakat yetenek kısmını sorgulamak gerekir.
Çocuk kavramına biraz daha tarihî açıdan bakacak olursak ;
16. yüzyıla kadar çocuk, ailesinin yanı sıra bağlantı kurduğu öbür yetişkinleri gözlemleyerek toplumsallaşan küçük ve zayıf bir varlık, küçük bir insan olarak algılanmaktaydı. Çocuk, sırf vücudu ve gücüyle yetişkinlerden ayrılıyordu. Daha sonra 17.yy da çıraklığı bir eğitim prosedürü olarak kullanan bir özel okulla birlikte çocuk, yavaş yavaş yetişkinlerden ayrılmış oldu. Bundan sonra artık çocuğun okula gitmesi eğitim alması üzere hususlar gündeme gelmişti buda çocuğun yetişkinlerin dünyasına muhakkak bir vakit sonra dahil olacağı manasına geliyordu ve artık aileler de çocuklarını olduğunda daha fazla korku objesi olarak görmeye ve çocuklarının etrafında örgütlenmeye başladılar.
Günümüzde, çocuğun biricikliği ve özerkliği bahislerinde eskiye göre daha çok bilgi sahibiyiz. Onlar da yetişkinler üzere kendine münhasır özelliklere sahiptir ve keşfedilmemiş kıymetli hazinelerdir.
Çocuk Hakları kavramı birinci nasıl ortaya çıktı?
Çocuk hakları, kanunen yahut ahlaki olarak dünya üzerindeki tüm çocukların doğuştan sahip olduğu; eğitim, sıhhat, yaşama, barınma; Fizikî, ruhsal yahut cinsel sömürüye karşı muhafaza üzere haklarının hepsini birden tanımlamakta kullanılan kozmik kavramlardır.
Fotoğrafta gördüğünüz Mary Allen (1874)
Evlat edinilen Mary, uğradığı istismar ve azaplardan ötürü, aile komşular tarafından polise şikayet edilir. O yıllarda şimdi çocuk hakları olmadığı için davası “Hayvan Hakları” üzerinden görülür ve Dünya Çocuk Hakları kontratının öncüsü olur.
1870’ler Amerikasında üvey anne babası tarafından hizmetçi üzere kullanılmış, her türlü fizikî ve ruhsal istismara uğramıştır. Bir mühlet sonra komşular o kadar rahatsız olurlar ki bu durumdan şikayette bulundukları vakit çocuklarla ilgili bir kanun olmadığından ötürü hayvan hakları kanunu üzerinden Mary’nin hakları savunulmuştur. Mary davasından sonra dünyada birinci sefer çocuk hakları üzerine bildiri yayımlanmıştır.
