Akran zorbalığı
Akran Zorbalığı ya da İngilizce karşılığı ile “Bullying” son vakitlerde sıkça duyduğumuz bir kavram olarak karşımıza çıkmaktadır. Bilhassa ergenlik periyodunda olan okul çocukları ortasında yayılmaya başlamıştır. Genel manada diğerlerini etkilemek, kendi varlığını başkaları üzerinde üstün kılmak emeliyle kelamlı yahut fizikî taciz ve baskı ile kişiyi aslında yapmak istemediği bir tavır ya da davranışa zorlamak formunda açıklanabilir. Yani Akran Zorbalığı bir ya da birden çok okul çocuğunun kendilerinden fizikî ya da toplumsal açıdan daha güçsüz olan çocukları kişisel ya da küme olarak kasıtlı ve daima olarak rahatsız etmesi, rahatsız edilen çocuğun ise kendini koruyamayacak olmasından dolayı tekme, tokat, iteleme, çekme, alay edilme, dalga geçme, kızdırılma, güzele gitmeyen lakaplarla anılma, arkadaş kümelerine sokulmama ya da atılma, eşyalarına ziyan verilme üzere davranışlara maruz kalmasıdır.
“Akran Zorbalığı” uygulayan bireyin, bu davranışı ortaya çıkarmasında kendi kişilik özelliklerinin büyük katkısı olmakla birlikte yaşanılan toplumsal ortam, yakın etraftaki rol-modeller ve bu bağlamda çok şiddet içeren televizyon programları ve bilgisayar oyunlarının da tesirli olduğu düşünülmektedir.
“Akran Zorbalığı” maruz kalan bireylerin genelde karşılarında kabadayı davranışlar sergileyen bireyler görmektedir. Şöyle bir etrafınıza bakarsanız lakabı Polat olan, hafif yana eğilip eğreti eğreti yürüyen Memati’lerle müsabakanız hayli mümkündür.
Akran Zorbalığını uygulayan çocuk tarafından bahse baktığımızda bu çocukların ailelerinde de fizikî ve sözel şiddet uygulamalarına sıkça maruz kaldıkları, kendilik hürmetlerinin düşük olduğu ve güvensizlik hissiyle başa çıkmaya çalıştıkları düşünülebilir. Kendi toplumsal etrafında ezilen yahut kıymet görmediğine inanan bir çocuğun kendilik hürmetini kazanabilmek için kendinden zayıf bireyler üzerinde hakimiyet kurma isteği bu olumsuz davranışa yol açmaktadır. Bilhassa okullarda, bu cins çocukların tespit edilmesi halinde aile, rehberlik servisi ve uzman üçgeninde sistemli davranış sağaltımına gidilmesi yerinde olacaktır. Bahisle ilgili uzmanlar bilişsel ve davranışsal ferdî terapi yanında aile terapisini de kesinlikle sağaltım çalışmalarına katmalıdırlar.
Akran Zorbalığı uygulanan çocuk açısından da inanç duygusu ve kendilik hürmetinin kazanılması için çalışma yapılması uygun olacaktır.
Hem aileler hem de uzmanlar için unutulmaması gereken bahis çocukların bir formda hayat içinde var olmaya çalıştıklarıdır. Bu var olma sürecinde onların hangi yollardan geçeceğine ve ne tıp tavır ve davranışları takınmaları gerektiğine biz yetişkinler taraf gösteririz. Hasebiyle olumsuz davranış gösteren çocuğu “kötü”, maruz kalanı ise “mağdur” olarak görmek yerine şiddeti uygulayan ve şiddeti kabul eden çocukların zayıf ve güçlü olduğu mevzuları tespit etmek, bunlar üzerinde çalışmak ve onları topluma kazandırmak temel maksadımız olmalıdır.