Gerilim “bir seri katilin anatomisi”
“Stress” aslında bir fizik terimi olarak ortaya çıkmıştır ve Baskı – Zorlama manasında TDK ‘ nın ruh bilim tabirleri sözlüğünde yer almıştır.
Psikoloji literatüründeki haliyle en sade olarak Davis (1990) gerilimi; bireyin hisleri, niyet süreçleri yahut bedensel açıdan baş edebilme gücünü tehdit eden bir tansiyon durumu olarak tanım etmiştir. Bu tanımdan yola çıkarsak her bireyin günlük ömür olaylarıyla baskı altında kalması doğal bir süreçtir. Yani gerilim ömrümüz için doğal bir olgudur ve her birimizin gerilim ile baş etme mahareti vardır. Fakat 2 faktör gerilim ile baş etmede zorlanmamızı ve hatta bazen sıhhat durumumuzu tehdit edecek halde gerilimin baş etme becerilerimize karşı galip gelmesi durumunu yaratır. Artık bu iki faktörü açalım. 1. Faktör genetik faktörlerinde dayanak verdiği fakat yüklü olarak varoluşumuzun birinci gününden itibaren oluşan ömür olayları ile geliştirdiğimiz baş etme marifetlerimiz. Bu hünerler ne kadar gelişmiş ve güçlü olursa gerilimli durumlarla o derece çaba edebiliriz. 2. Faktör ise natürel ki gerilimli ömür olaylarına ne derece maruz kaldığımız ve bu olayların ne derece güçlü olduğu.
Aslında bir metaforla şöyle izah edilebilir. Bu bir spor karşılaşması üzere düşünülürse baş etme sistemlerimizi bir ekip olarak düşünelim ve ismini da BEM koyalım bem ile gerilim ekipleri ortasında daima bir rekabet ve karşılaşma vardır. Maç içinde birtakım anlarda gerilim grubu güzel bir tertip ile bem e karşı skor yapabilir. Ya da bem çok güzel bir savunmaya sahipse baskılı ataklara ve skor gayretine hoş karşılık verir ve skor bahtı vermez. Fakat tabi bem daima antreman yapmalı ve grup gücünü yükseltmelidir ki maçları kazanabilsin.
Lakin tabi gerilim bu eğlenceli metafordaki kadar pak değildir. Son yıllarda yapılan bilimsel çalışmalar gerilimin kimyasını açığa çıkardıkça gerilimin ne kadar tehlikeli olduğunu daha uygun anlıyoruz. Uzmanlar çalışmalar ilerledikçe tarihin en azılı virüslerinden bile daha tehlikeli bir düşman olduğunda hem fikir oldukları gerilim ile ilgili daha faal tahliller geliştirmek için profesyonel yardım almak konusunda tavsiyelerde bulunuyorlar. Gerilim, son periyotta hakkında daha fazla bilgi sahibi epeyce insanlık tarihinin en başından beri bir baş belası ve insanlığın en korkutucu seri katili unvanına hak kazanmıştır. Bununla bir arada bu azılı katili kendimizden uzak tutmak için gerekli çabayı göstermiyor olabiliriz. Gerilimin bilinen tüm fizyolojik rahatsızlıkların altında yatan kaynaklardan biri olduğunu belirten uzmanlar, her gün daha fazla tıbbi teşhis ile ilgili tedavi prosedürüne gerilimle baş etme çalışması ekliyorlar. Gerilimle baş etme çalışmalarının günlük hayatın bir modülü olması gerektiğini artık tartışma götürmeyen bir gerçek.