Çene eklemi rahatsızlıklarının çeşitleri ve tedavi açısından değeri
Çene eklemi (TemporoMandibular Eklem = TME) hatsızlıklarının sınıflandırılması, hastalığın tanımlanması ve uygulanacak hakikat tedavinin tespit edilebilmesi açısından çok kıymetlidir. Çene eklemi rahatsızlıkları günümüzde çene eklemi ile bağlantılı tüm yapıların rahatsızlığını içermektedir; çene eklemi , eklem diski, çene eklemi etrafındaki ataşmanlar , çeneyi kaldırıp aşağı çeken kaslar, ve dişler bu hastalığın oluştuğu bölgelerdir. Çene eklemi rahatsızlığı yalnızca eklem içerisindeki yapıların bozulmasını içermez, alakalı tüm dokuların bozulmaları da bu kapsam içerisinde kıymetlendirilir.
Bununla bir arada TME rahatsızlıklarının sınıflandırılması ve buna uygun halde uygulanacak başarılı tedavilerin seçilmeleri büsbütün TME içerisindeki yapıların bozulma dereceleri ile bağlantılı olarak belirlenir: bilhassa de TME içerisindeki diskin incelmesi ve eklem hareketleri esnasındaki durumunun gerçek gelişmesi veya yanlışlı yer değiştirmesi büsbütün bu sınıflandırma açısından kriter olarak alınırlar. Çene eklemi rahatsızlıklarında bilhassa sabahları uyandığında hastanın ekleminde “klik” sesinin duyulması bu bozulmanın başlamış olduğunu gösterir. Gün içerisinde klik sesi kayboluyor ise hastalık şimdi erken safhasındadır ve yapılacak bir müdahale ile artmasının önüne geçilebilir. İleri safhalarında ise tedavinin hali de değişmekte, semptomların rahatsız edici olanlarının önüne geçilmeye hastanın acısının azaltılmasına yönelik önlemlerin uygulanmasına çalışılmalıdır. Bu yüzden tedavilerin şekillendirilmesi , öncelikle hastalığın derecesinin yanlışsız tespit edilmesini gerektirir. Erken safhalarda plak tedavisinin uygulanması hastaya yarardan fazla ziyan verebileceği üzere , ileri safhalardaki bu tip bir aparey tedavisi vakit kaybından öbür bir şey olmamaktadır . Kimi hastaların kliniğimize plak tedavisinden çabucak sonra ağrılarının artmalarından şikayetçi olarak gelmeleri , kimi hastalarımızın ise uygulanan nöromüsküler yetenekli “Aqualizer” tipi plaklarla rahatlamaları büsbütün hastalığın derecesi ile bağlantılıdır. Günümüzde rahatsızlığın derecesinin tespiti için uygulanan en moder usuller aşağıdaki üzere olup :
1- T-Scan Oklüzyon Tahlili
2- Oklüzyon Tahlili ile birlikte alınan Elektromiografi
3- Eklem Vibrasyon Tahlili (JVA)
4- Çğneme ve mandibular hareket biçim tahlili
bunların dördünün birlikte uygulanması %100’e yakın bir oranda başarılı bir halde hastalığın derecesinin tespitine ve hakikat teşhisin konulabilmesine imkan sağlamaktadır. Manyetik rezonans ise keza tekrar TME hastalığının derecesinin tespiti için alternatif bir teşhis aracı olmakla birlikte , fiyatının pahalılığı, kıymetlendirme etabının zorluğu, hastalığının derecesini belirleyen bir çok faktörün görülememesi açısından çağdaş diş kliniklerde artık daha fazla kullanılmamaktadır .