Ticaret Bakanlığı, mevcut serbest bölgeleri AR-GE ağır, yüksek teknolojili ve katma bedeli yüksek mal ve hizmet üretiminin yapıldığı ihtisaslaşma temelli yeni jenerasyon özgür bölgelere dönüştürmeyi hedefliyor.
Edinilen bilgiye nazaran, Ticaret Bakanlığınca, Orta Vadeli Program ile belirlenen “serbest bölgelere yüksek teknoloji içeren yatırımlar çekilerek iktisadın rekabet gücünün artırılması” amacı doğrultusunda çalışmalara gelecek yıl da devam edilecek. Bu hedefle özgür bölgelerin tanıtımına yönelik aktifliklerin sayısının artırılması planlanıyor.
Firmalar tarafından ağır ilgi gören özgür bölgeler, son periyotta gelen taleplere karşılık vermekte zorlanıyor. Hala Türkiye’de 19 hür bölge faaliyet gösteriyor. Bu kapsamda, yeni hür bölgelerin kurulması ve mevcut hür bölgelerin sonlarının genişletilmesi için kapsamlı çalışmalar yürütülüyor.
Özellikle, yüksek doluluk oranlarına ulaşılan Kocaeli, Ege ve İzmir özgür bölgelerinde yeni yatırım taleplerinin karşılanması emeliyle, bu bölgelerin genişletilmesi çalışmalarına başlandı.
Bu çerçevede, İzmir’de mevcut 3 hür bölgeye ek olarak 1,5 milyon metrekarelik Menemen Özgür Bölgesi’nin kuruluşuna ait Cumhurbaşkanlığı Kararı, Resmi Gazete’nin 30 Ekim 2022 tarihli sayısında yayımlanmıştı. Yeni hür bölgelerden biri olan Batı Anadolu Hür Bölgesi Bergama’da kurulurken bölgenin 2023 yılında faaliyete geçmesi planlanıyor.
27 milyar dolarlık ticaret hacmi
Bakanlık datalarına nazaran, Türkiye’deki özgür bölgelerde ekim ayı sonu prestijiyle 27 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşılırken yaklaşık 90 bin bireye istihdam sağlanıyor. Batı Anadolu Özgür Bölgesi’nin ise 4 milyar dolarlık ticaret hacmine ulaşması ve yaklaşık 20 bin bireye istihdam oluşturması hedefleniyor.
Serbest bölgelerde 516’sı yabancı sermayeli, 2 bini aşkın firma faaliyet gösteriyor.
Bakanlık, mevcut hür bölgeleri AR-GE ağır, yüksek teknolojili ve katma pahası yüksek mal ve hizmet üretiminin yapıldığı ihtisaslaşma temelli yeni kuşak özgür bölgelere dönüştürmek için de adımlar atıyor. Bu anlayışla yeni özgür bölgeler kurmak, hür bölgelerde yeşil dönüşümü sağlamak ve yenilenebilir güç kaynaklarından en verimli formda yararlanmak temel öncelikler olarak belirlendi.
Serbest bölge kullanıcılarına avantaj sağlanıyor
Serbest bölgelerde, üretici ve yatırımcılara çeşitli ayrıcalık ve teşvikler sunuluyor. Buna nazaran, kullanıcılar, vergi avantajları, orta ve uzun vadede geleceği planlayabilme, kar transferi, ticaret kolaylığı, AB ve Gümrük Birliği kriterlerinin gerektirdiği hür dolanım evraklarının temini, pazar gereksinimlerine ve kurallarına nazaran serbestçe belirlenecek ticari faaliyetler, enflasyon muhasebesi, yerli ve yabancı tüm pazarlara erişim, azaltılmış bürokratik prosedür, her türlü ticari ve sınai faaliyete uygun ve ucuz altyapı, tedarik zinciri üzere imkanlardan yararlanabiliyor. Hür bölgede sağlanan teşvik ve avantajlardan yerli ve yabancı bütün firmalar eşit olarak faydalanıyor.
