İlk, Çin’in Vuhan kentinde Aralık 2019’da belirlenen COVID-19’un kısa müddette dünyaya yayılmaya başlamasının akabinde Türkiye’de birinci hadise 11 Mart 2020’de tespit edildi.
İlk olayın görülmesinin üzerinden geçen müddette, COVID-19’la gayret kapsamında kısıtlama, tam kapanma, esnek çalışma, uzaktan eğitim ve zarurî maske kullanımı üzere birçok önlem hayata geçirildi.
Bu süreçte, bilimsel çalışmalarla kişisel ve toplumsal açıdan salgından korunmada en tesirli yol süratle geliştirilen COVID-19 aşıları olarak gösterildi.
Aşı geliştirme çalışmaları sonucunda çeşitli ülkelerde BioNTech, SinoVac, Moderna, Sputnik V ve AstraZeneca aşıları uygulanmaya başlandı.
Toplumsal bağışıklığın sağlanabilmesi için ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 70’ini aşılamak için risk kümeleri göz önünde tutularak planlama yapıldı. İngiltere ve İsrail, en kısa müddette nüfusunun büyük bir kısmını aşılayabilen ülkeler ortasında yer aldı.
Türkiye’de şu an iki farklı aşı kullanılıyor, üçüncü aşı yolda
Bu süreçte Türkiye, bir yandan yerli aşı çalışmalarına tartı verirken başka yandan ise yurt dışından aşı temin etmek için harekete geçti.
İlk olarak SinoVac, akabinde BioNTech aşılarına erişim için mutabakatların yapılmasıyla vatandaşlar tercihleri doğrultusunda iki aşıdan birini yaptırma imkanını elde etti.
Sputnik V aşısının, Türkiye’de üretilmesine yönelik Rusya ile yapılan mutabakat sonrasında aşının ülkeye gelmesiyle birlikte üçüncü bir seçenek de kelam konusu olacak.
Çin’den 30 Aralık 2020’de Türkiye’ye getirilen SinoVac aşısına, 14 gün süren tahlillerin akabinde 13 Ocak 2021’de “Acil Kullanım Onayı” verildi ve birebir gün Sıhhat Bakanı Fahrettin Koca ile Bilim Kurulu üyelerine birinci doz uygulama yapılarak, aşı kullanıma girdi.
BioNTech aşısı ise 2 Nisan 2021’de belirlenen hastanelerde uygulanmaya başlandı.
“Aşılama, “COVID-19 Aşısı Ulusal Uygulama Stratejisi”ne nazaran işliyor
Sağlık Bakanlığı Covid-19 Aşısı Bilgilendirme Platformu’ndaki tabloda yer alan bilgiye nazaran, bugün saat 14.24 prestijiyle 1. doz uygulanan kişi sayısı 14 milyon 285 bin 950, 2. doz uygulanan kişi sayısı 9 milyon 891 bin 349 oldu. Toplam yapılan aşı sayısı ise 24 milyon 177 bin 299 olarak kayıtlara geçti.
Koronavirüs Bilim Heyeti’nin tavsiyeleri doğrultusunda, Sıhhat Bakanlığınca belirlenen “COVID-19 Aşısı Ulusal Uygulama Stratejisi”ne nazaran, 14 Ocak’ta ülke genelinde toplumsal aşılama başlatıldı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da 14 Ocak’ta Ankara Kent Hastanesi’ne gelerek aşısını yaptırdı.
Aşılama takvimine nazaran uygulanan toplumsal aşılamada, birinci basamakta 14 Ocak’ta sıhhat çalışanlarına birinci doz aşı uygulanmaya başladı.
Sağlık çalışanlarının akabinde öteki kümelerin aşılanması basamağına geçildi. Bu kapsamda, 19 Ocak’ta huzurevleri ve bakımevlerinde kalanlar ile onların bakımından sorumlu bireylerin yanı sıra 90 yaş ve üzerindekiler meskenlerinde aşılandı.
Bilim Heyetinin değerlendirmesi sonrasında 21 Ocak’ta 85 yaş ve üzerindeki vatandaşlar da meskenlerinde aşılanmaya başlandı.
Öte yandan, 21 Ocak’ta eczane ve ecza deposu çalışanları ile eczacılık fakültelerinin stajyer öğrencilerinden isteyenler aşının birinci dozunu oldu.
Program dahilinde 25 Ocak prestijiyle 80 yaş ve üzeri, 27 Ocak’tan itibarense 75 yaş ve üzerindeki vatandaşlar, sıhhat kuruluşlarından randevularını alarak aşılarını yaptırdı.
Sağlık çalışanlarına birinci doz sonrası 28 günün tamamlanmasını takiben 11 Şubat’ta KorononaVac aşısının ikinci doz uygulaması başladı.
COVID-19 ile gayret sürecindeki aşılama kapsamında, 11 Şubat’ta 70 yaş ve üzerindeki vatandaşlar da sisteme tanımlandı. Aşı hakkı tanınan ve randevularını alan 70 yaş üstü vatandaşlar, belirlenen sıhhat kuruluşlarında aşılarının birinci dozunu olmaya başladı. Bu yaş kümesi, 28 gün sonra ikinci doz aşılarını oldu.
12 Şubat’ta ise 65 yaş ve üzeri vatandaşlar ile bu bireylerin 60 yaş ve üzerindeki eşlerinin birinci doz aşılarının uygulanmasına başlandı.
Bilim Heyetinin teklifleri doğrultusunda 13 Şubat prestijiyle kritik kamu hizmetlerinin aksamadan sürdürülebilmesini sağlamak ve topluma örnek olunması amacıyla Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın davetinin akabinde, kabine üyeleri ve üst seviye devlet yöneticileri de aşılanmaya başlandı.
24 Şubat’ta COVID-19 aşısının birinci dozunu olan Milli Eğitim Bakanı Selçuk, öğretmenlerin sağlık kuruluşlarında aşılarını yaptırabileceklerini bildirdi.
Bu kapsamda birinci olarak köy okullarında vazife yapan öğretmenler ile ana sınıfı öğretmenleri aşılandı. Süreç içinde bu kümeleri, yüz yüze eğitime başlayacak ilkokul ile 8’inci ve 12’nci sınıf öğretmenleri izleyecek. Çok programlı Anadolu liseleri, hoş sanatlar ve spor liselerinde yüz yüze yapılacak uygulamalı eğitimlere katılacak öğretmenler aşılamada öncelikli olacak. Yüz yüze eğitime başlanacak ilkokul ve ortaokul kademesindeki özel eğitim okulları ile öbür okullar bünyesindeki özel eğitim sınıfları öğretmenlerine aşılamada öncelik tanınacak.
28 Mart’ta global COVID-19 salgınıyla gayret sürecinde Türkiye’de 14 Ocak’ta sıhhat çalışanları ile başlayan toplumsal aşılamada, yeni bir basamağa geçilerek 60 yaş üzeri vatandaşlar ile eşleri sisteme tanımlandı.
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada COVID-19 aşı programında yeni kümeye geçildiğini duyurdu. Koca, “Aşısı sisteme tanımlanmış vatandaşlarımız 60 yaş üzeri vatandaşlarımız eşleri ile birlikte randevu alarak aşılarını olabilecekler. Ayrıyeten birtakım risk kümeleri da programa dahil edildi.” bilgisini paylaştı.
Bakan Koca’nın paylaşımına göre risk kümesindeki morbid obez, malign tümörü olan kanser ve diyaliz hastaları, down sendromlular ve immuno supresif tedavi alanlar da öncelikli aşı olmak için sisteme tanımlandı. Bu kümeler için aşılama, 29 Mart’ta başladı.
COVID-19 ile gayret kapsamında ülke genelinde devam eden aşı uygulaması doğrultusunda 20 Nisan’da 55 yaş ve üstündekilerin aşılanmasına başlandı.
55 yaş ve üstündekiler, aile hekimlikleri ya da hastanelerden randevu alarak SinoVac yahut BioNTech aşılarından istediğini yaptırdı.
Sağlık Bakanlığının aşılama takvimine nazaran riskli meslek kümeleri içinde basın kartı olan gazeteciler de 31 Mart’ta sisteme tanımlandı.
Bu kapsama giren gazeteciler randevularını alarak, belirlenen sıhhat kuruluşlarında aşılarını yaptırmaya başladı. Gazeteciler randevuları sırasında BioNTech ya da SinoVac aşılarından birini tercih etti.
COVID-19 ile uğraş kapsamında ülke genelinde devam eden aşı uygulamasında muhtarların aşılanmasına da dün başlandı.
Öte yandan Türkiye Barolar Birliği (TBB), 40 yaş ve üzeri avukatların öncelikli COVID-19 aşı programına tanımlandığını duyurdu.
TBB’nin toplumsal medya hesabından dün yapılan yapılan açıklamada, “Avukatlar, 40 yaş ve üzeri olmak üzere öncelikli aşı programına tanımlanmıştır. Randevular çabucak alınabilir. 40 yaş altı, süreç içerisinde tanımlanacaktır.” sözlerine yer verildi.
Aşılama, belirlenen takvime nazaran devam edecek
Aşılama süreci, Koronavirüs Bilim Şurası’nın oluşturduğu takvim doğrultusunda tamamlanacak. Aşılama, şu an ikinci etap kapsamındaki şahıslara gerçekleştiriliyor.
İkinci kademede A kümesinde, hizmetin sürdürülmesi için öncelikli dalların çalışanları bulunuyor. Bu sektörler, “Milli Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, kritik misyonlardaki bireyler, zabıta, özel güvenlik, Adalet Bakanlığı, cezaevleri, eğitim sektörü (öğretmenler ve öğretim üyeleri), besin kesimi (SGK kayıtlarına göre) çalışanları (fırın, yemek fabrikaları, besin imalathaneleri, ambalajlanmış su üreticileri üzere…), nakliyat (SGK kayıtlarına göre) kesiminde çalışanlar” olarak sıralanıyor.
Söz konusu kümelerin aşılanmasının akabinde aşılama süreci, 50-54 yaş kümesiyle devam edecek.
Vatandaşlar, COVID-19 aşısına ait durumunu e-Nabız hesabından yahut 2023’e kısa ileti göndererek öğrenebilecek.
Aşı olacak küme ortasında yer alan bireyler randevu süreci için MHRS uygulamasına yönlendirilecek, vatandaş, tarihi geldiğinde randevu aldığı sıhhat kuruluşuna gidecek.
Aşıyı uygulayan sıhhat işçisi vatandaşın 2. doz aşısını hangi tarihler ortasında yaptırabileceğini belirleyecek. Aşı uygulaması için vatandaşlar, Merkezi Tabip Randevu Sistemi (MHRS), e-Nabız hesabı yahut 182 üzerinden randevu alacak.
