Özel Hastaneler Derneği Lideri (OHSAD) Dr. Reşat Bahat, pandeminin başlangıcı olan mart ayında lisana getirdiği ve geçtiğimiz hafta sonu yinelediği “Sürecin sonu aşikâr değil, bütün hastaneler pandemi statüsüne alınacaksa, süreksiz kamulaştırma yapılsın” formundaki kelamlarına, dallardan dayanak buldu.
Yılsonu prestijiyle özel hastanelerde bıçağın kemiğe dayandığını belirten Bahat, “Finansal yükün altından kalkamıyoruz. Süreksiz kamulaştırma derken, şayet devlet dayanak vermeyi beceremiyorsa buyursun, dükkanı onlar işletsin demek istiyorum” dedi. Bahat’ın bu sözleri, 340 bin çalışanı olan toplam 570 özel hastanenin bulunduğu kesimde büyük ses getirdi.
Bahat, pandemide değerli bir misyon üstlenen özel hastanelerin kaynaklarının tükendiğini söz ederek bankalardaki borç yüküne dikkat çekti: “Bu borcun yüzde 80’i döviz, pandemi öncesinden kalan bir kahır. Zati 14 yıldır SUT (Sağlık Uygulama Tebliği) nedeniyle fiyatlara artış yapılmıyor. 6 TL’ye ağır bakımda hasta mı bakılır? Bunları salgın periyodunda konuşmadık, vazifelerimizi yaptık. Artık tehlikedeyiz. Zira yabancı hastalarımız, polikliniklerimiz durdu. Kesim kaosa gidiyor. Bu bir savaşsa kışlayı, askeri ve silahı güçlü tutmanız gerek. Başarılı bir pandemi idaresi için özel sıhhat dalının desteklenmesi şart.”
Sağlık Bakanı ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı ile konuştuklarını, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’dan da randevu talep ettiklerini söyleyen Bahat, acil aksiyon davetinde bulundu.
Sektör ne diyor?
‘Hizmette kamulaştırma yapıldı, finansta yapılmadı’
Mehmet Altuğ/ Özel Hastaneler Platformu Başkanı: Bu bir seferberlik üzere düşünülüyorsa işin kamusu, özeli olmaz. Planlamalar ortak belirlenmeli lakin bu nokta bizimle gereğince istişare yapılmıyor. Nasıl Bilim Kurulu’yla ortak çalışma yürütülüyorsa, bizimle de yapılsın. Bütün özel kuruluşlar pandemi hastanesi ilan edildiğinde aslında bir manada kamulaştırma yapılmıştı. Yalnızca hizmette kamulaştırma oldu, finansta değil. Artık kaynaklar tükendi, finansal takviye istiyoruz.
‘Uzun vadeli planlamayla yola çıkılmadı’
Dr. Seyit Karaca / TOBB Sağlık Kurumları Meclisi Başkanı: Sektöre, 2008’deki planlamadan sonra yatırım gelmiyor. Tüm açılışlar krediyle yapıldı. Önemli taahhütler altına girildi. Pandemide devletin uzun vadeli planla yola çıktığı kanaatinde değilim. “Birkaç ay sürer” diye baktılar. Şu anda ağır bir tablo yaşıyoruz. Sorunun sürdürülebilir noktada olmadığı aşikar. Burada Reşat Başkan’ın dediği; süreksiz olarak gelir ve masrafları devlete, borçları bize kalmak üzere yeni bir iş modeli.
‘Küçük ölçekli hastaneler zorda’
Dr. Feza Şen / Özel Biga Can Hastanesi: Küçük ve orta ölçekli özel hastanelerin pandemideki durumu çok ağır. Pandemi farklı maliyetler getirdi. Kollayıcı ekipman talebi arttı, çalışan mesaileri arttı. Sonuçta kaynaklarımız da kısıtlı. Kaynağa muhtaçlığımız var. Stopaj affedilebilir, SGK primi affedilebilir. Almanya örneği üzere muhakkak bir doluluk garantisi verilebilir.
‘Kamulaştırma bir ironi’
Ayhan Arslan / Özel Optimed Hastanesi: Kamunun işletmelerimizi süreksiz ele alması kelamı biraz da ironi. Değerli olan kaynakların yetersizliği. Tam kamulaştırma mantıklı görünmüyor ancak gelirimizi ve masrafımızı kamuya bırakalım, çalışanı onlar yönetsin. Bununla birlikte şu anda primleri ve vergiyi muaf tutsa bile kesim rahatlar. Devletin direkt aldığı emlak, elektrik, tıbbi atık vergisi üzere masraflar alınmazsa bile değerli bir teşvik sağlanmış olur.
‘Kısmi müdahale kelam konusu olabilir’
Prof. Dr. Ömer Faruk Bilgen/ Bursa Özel Hastaneler Der. Başkanı: Devletin birtakım yardımları oldu fakat özel sıhhat kesimine direkt bir yardım olmadı. Takviyeye gereksinimimiz var. Süreksiz kamulaştırma derken kısmi müdahale kelam konusu olabilir. Bu periyotta devletin yıllardır uyguladığı SUT fiyatlarında düzgünleştirme yapılabilir.