Mehmet KAYA – ANKARA
Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Güneş Esendağlı, kanser tedavisinde kullanılabilecek yeni bir hücre kümesi keşfettiklerini açıkladı. Güneş Esendağlı, Keşif, alanındaki en saygın bilimsel yayınlardan kabul edilen 1976 yılından beri yayımlanan Kanada, İtalya, Japonya ve İspanya’da immünoterapi çalışan konsorsiyum ve derneklerin ve Avrupa Kanser İmmünoterapisi Derneği’nin (Association for Cancer Immunotherapy) ortak yayın organı olan Cancer Immunology, Immunotherapy Mecmuasının online versiyonunda yayımlandığını, basılı versiyonunda da kapak konusu olarak seçildiğini ve buluşlarının diğer laboratuvarlarca da teyit edilmek üzere çalışıldığını kaydetti.
Kanser ilaçlarında standart ilaç deney fazlarının farklı işlediğini hatırlatan Esendağlı, 4 yıllık bir devir içinde beşerli deney basamağına gelebileceklerini belirtti. Güneş Esendağlı, “Yurtdışında bu türlü bir şeyin yapılması, üretilmesi, verilmesi ve bize gelmesi hem çok yazık olur, kendi datamızın gittiğini görürüz. Hem de yurtdışında farklı kümeler var, bu hücreye bu kadar güç sarf etmek istemeyebilirler. Biz son noktaya kadar götürmek istiyoruz bu işi. Bu nedenle kamuoyuna duyurduk” dedi.
Prof. Dr. Güneş Esendağlı, çalışmayı kendilerinin başlatması ve genetik tahlil nedeniyle şu anda muhtemel öbür bütün takımlardan önde olduklarını vurgulayarak, bir ilaç geliştirme sürecine girmek için ek laboratuvar çalışmalarına muhtaçlık olduğunu, şu anda Hacettepe Üniversitesi ve öteki birtakım kuruluşların katlarıyla sonlu bir çalışma yapabildiklerini anlattı.
DÜNYA’ya konuşan Güneş Esendağlı, keşfettikleri hücre kümesine yönelik olarak yaptıkları genetik tahlillerle, çalışmayı tekrarlayacak takımlardan bir adım önde olduklarını vurguladı. Keşiflerinin varlığı bilinen monosit kümesinde yeni bir hücre alt-grubu olduğunu ve bu hücre kümesinin kanserde yeni bir immünoterapi usulü olabileceği tarafında çalışmak istediklerini belirten Ateşdağlı şu bilgileri verdi:
“Monositler alt kümelere ayrılıyor. Monosit hücre kümesinde, kansere karşı savaştığı düşünülen rastgele bir alt küme yoktu. Biz hala kansere karşı savaşma kapasitesi mevcut ve kanser hastalarında (normal bireyde görülmeyen) ortaya çıkan bir hücre bulduk.
Monositlerle çalışırken karşımıza çıktı. Kanser hastalarında çıkınca hatta biz yeniden kansere dayanak veren diğer bir hücre mi buluyoruz diye düşünmüştük. Tarama sırasında monositlerle çalışırken, ‘bu molekülün burada olmaması lazım’ diye düşünerek, kusur yapıp yapmadığımızı denetim ettiğimiz bir süreçte bu kümeyle karşılaştık. Uzun süren çalışmalarımız ve denetimlerimiz sonrasında bu keşfin bir kusur değil tersine üzerine çalışılmaya paha bir bulgu olduğunu gördük.”
Keşfettikleri monosit molekülünü “inflamatuar monositler” olarak isimlendirdiklerini belirten Güneş Esendağlı, immünoterapide lenfositlerin uyarılmasında monositlerin kullanımı istikametinde bir ihtimali ortaya çıkarmış olduklarını söyledi. “Monosit üzerinden giden bir immünoterapi yok” diyen Prof. Dr. Esendağlı, lenfositlerle çok sayıda başarılı sonuçlar alındığını belirterek, şu bilgiyi verdi: “Bizim bulduğumuz monosit kümesi, hasta kişinin lenfositleri güya sağlıklı kişideymişçesine uyarabilecek kadar güçlü bir iş yapıyor. Bilhassa, yaptığı bu güçlü iş, yalnızca kansere karşı gereken hangi silahlar varsa lenfositlerin o silahı çekmesini sağlıyor.” bilgisini verdi.
