Fikri CİNOKUR – Osman Nuri BOYACI – Hilal SÖNMEZ
Kurban Bayramı tatiliyle birlikte COVID-19 hadiselerinin yine artması iş dünyasını huzursuz etmeye başladı. Türkiye iktisadının yeni bir kapanmayı kaldıramayacağını düşünen iş dünyası temsilcileri, aşılananların sayısını artırmak için çeşitli kampanyalar ve uygulamalar yapacaklarını açıkladı.
Konuyla ilgili İstanbul Ticaret Odası’ndan (İTO) bir davet geldi. İş dünyasına “aşını ol, indirimi al” diyen İTO Başkanı Şekib Avdagiç, büyük şirketleri, perakende satış yapan kümeleri, finans kurumlarını, halka dönük hizmet veren havayolu, otel üzere işletmeleri ve katılmak isteyen her firmayı ‘aşı ödüllendirme’ sistemine iştirak etmeye davet etti. Avdagiç, “Tıpkı mevsimsel uyguladığımız indirim dönemi üzere, aşı dönemi indirimleri yapabiliriz. Yeni aşı yaptırmış olanlara daha yüksek indirim uygulanabilir. Daha evvel aşı olmuş şahıslara de ödül verilebilir” diye konuştu. Aşılı sayısının artırılması konusunda iş dünyasına takviye davetinde bulunan Avdagiç, “Bu hastalıktan gerçek manada kurtulmamız için, aşılama kampanyasına hepimiz dayanak olmalıyız” dedi. Bu kurallarda aşı olanları avantajlı küme yapmanın çok olumlu katkıları olacağını belirten Avdagiç, şunları kaydetti. “Tıpkı mevsimsel uyguladığımız indirim dönemi üzere, aşı dönemi indirimleri yapabiliriz. Yeni aşı yaptırmış olanlara daha yüksek indirim uygulanabilir. Daha evvel aşı olmuş şahıslara de ödül verilebilir. Bu uygulamaların aşılamadan kaçınmanın önlenmesine kıymetli katkı sağlayacağına inanıyoruz.”
“İş dünyası aşı teşvikleri için proje geliştirmeli”
Aşılamadan kaçınmanın önlenmesinde teşvik sisteminin faydalı olacağını aktaran Avdagiç, “İTO’ya üye 640 bin firma var. Yüzbinlerce çalışanı ve milyonlarca müşterisi bulunan bu firmalarımıza, indirimler üzere tesirli sistemler de dahil olmak üzere aşı kampanyaları yapmalarını öneriyoruz. Aşılama ile toplum sıhhatinin ve çalışma hayatımızın sağlam tutulması için iş dünyası olarak bizler de üzerimize düşeni yapmalıyız. Bu noktada iş dünyamızın aşı teşvikleri için proje geliştirmesi çok faydalı olacaktır” sözünü kullandı.
Avdagiç, “Özel bölümün aşılanan müşterilere ve çalışanlara yönelik birtakım uygulamalarına, birçok ülkede başlandı. Misal örneklerin Türkiye’de de çoğalması pandemi ile devam eden çabada faydası olacaktır” dedi.
“Aşısızlar muhakkak alanlara alınmasın”
Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Nurettin Özdebir, “Aşı işyerlerindeki çalışma huzuru açısından çok önemli” dedi. ASO Temmuz ayı Meclis toplantısında konuşan Özdebir, artan olaylara dikkat çekerek, aşı yaptırmak istemeyenlerin bir risk alanı oluşturmaya devam ettiğini belirtti. Özdebir, “Toplu çalışılan işyerleri ve toplumsal alanlarda bulunanların aşı yaptırmasının gerekli olduğunu düşünüyorum. Bu, bilhassa işyerlerindeki çalışma huzuru açısından çok değerli. Lakin gördüğüm kadarıyla burada tüzel bir belirsizlik var ve tartışmalar da buradan çıkıyor. Bilhassa son günlerde aşı olmayanların belirli alanlara alınmaması konusu epey fazla gündeme getiriliyor. Bu noktada bence devlete kıymetli bir misyon düşüyor. Sıhhat Bakanlığımızın belirleyeceği çerçeveyle Cumhurbaşkanlığımızın bu bahiste bir düzenleme yapmasının gerçek olacağı düşüncesindeyim” diye konuştu.
“Kapanmaya tahammülümüz yok”
Temmuz ayı meclis toplantısında son günlerde artan hadise sayılarına dikkat çeken Kayseri Ticaret Odası (KTO) Başkanı Ömer Gülsoy, “Aşının değerini bilmiyoruz. Hala aşı ile tanışmayan ülkeler var. Salgında dallarımız büyük ziyana uğradı. Önemli yaralar aldı. Yeni bir kapanmaya daha tahammülümüz yok. Aşılamayı artırmak için kampanyalar yapılmalı ve önlemler alınmalı” dedi. Son günlerde artan hadise sayılarına ve aşının değerine dikkat çeken Gülsoy, “Pandemiden kurtulmamız için aşı kaide. Aşılamayı artırmak için birtakım kampanyalar yapılmalı ve önlemler alınmalı” dedi.
“Aşı olmayan meskende kalsın”
İzmir Ticaret Odası (İZTO) Meclis Üyesi ise, kıyı beldelerinde işletmelerin yaptığı işten, ziyaretçilerin de aldıkları hizmetten keyifli olduğu bir periyot yaşandığını belirterek, “Pandemiden olumsuz etkilenen bölümde birçok arkadaşımız iflas etti, işini kaybetti. Kayıp yüzde 30’u buldu. Kurban Bayramı’nın da tesiri ile kent içi yerlerde yaşanan hareketlilik umut oldu. Lakin, artan olaylar bizleri endişelendiriyor. İZTO’da meslek kümesi arkadaşlarımız ‘aşı olmayan konutta kalsın’ diyerek bir kampanya organize etmek için harekete geçtik. Aşı olmayanlar, HES kodu uygulamasında olduğu üzere kafe, bar, disko, restoranlara kabul edilmesin. Yoksa bu işin önünü alamayacağız. Birçok arkadaşımızı, işletmemizi daha kaybedeceğiz” dedi.
“Yeni kapanmanın telafisi olmaz”
Antalya Organize Sanayi Bölgesi (AOSB) Başkanı Ali Bahar, “Vaka sayılarındaki artışın önlenememesi halinde uygulanacak mümkün bir kapanma sürecinin hem ülke hem de kent iktisadında telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğuracak” diye konuştu. 17 bin çalışanı olan OSB’de COVID-19 Aşı Uygulama Merkezi’nde ikinci ve üçüncü doz aşı uygulamasına başlandığını bildiren Bahar, tüm vatandaşları aşı olmaya davet etti. Bahar, artan hadise sayıları nedeniyle uygulanacak muhtemel bir kapanma sürecinin Antalya iktisadı için geri dönüşü olmayan bir yolun başlangıcı olacağı ihtarında bulundu ve önlemlere hassasiyetle uyulmasını istedi. “Aşı olmamış vatandaşlarımızdan birinci fırsatta aşılarını olmalarını rica ediyorum” diyen Bahar, olay sayılarındaki artışın önlenememesi halinde uygulanacak mümkün bir kapanma sürecinin hem ülke hem de kent iktisadında telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğuracağına dikkat çekti. Bahar, Antalya’nın yeni bir kapanma sürecini atlatacak gücünün kalmadığını, günden güne artan hadise sayılarının tüm iş dünyasını huzursuz ettiğini belirtti.
“Aşı denetimi zarurî hale getirilmeli”
Denizli Genç İş İnsanları Derneği (DEGİAD) Başkanı Hakan Urhan da, artan hadiselere karşı aşı denetiminin zarurî hale getirilmesi gerektiğini belirterek, “Devletimiz ivedilikle önlem almalı, caydırıcı cezalar ve kısıtlamalar getirmeli” dedi. Aşısız vatandaşların toplum sıhhatini tehdit eder bir formda rahat dolanımına kısıtlama getirilmesinin artık bir gereklilik olduğunu söz eden Urhan, “Kişisel hak ve özgürlüklerin ötesinde toplum sıhhatini ilgilendiren bu duruma devletimiz hemen önlem almalı, caydırıcı cezalar ve kısıtlamalar getirmeli. ABD, İngiltere, Fransa, İtalya üzere birçok ülkenin benzeri kısıtlama ve yaptırımları yürürlüğe aldığını da hatırlatmak gerekir. Yeni bir kapanmanın; iktisat, toplum psikolojisi, eğitim hayatı açısından da salgın kadar tehlikeli sonuçları olacağı unutulmamalı” diyerek, tüm vatandaşlara aşı olma daveti yaptı.
Lokantacılar aşıda mecburilik istiyor
Duygu GÖKSU
Türkiye Lokantacılar ve Pastacılar Federasyonu Genel Başkanı ve İzmir Lokantacılar ve Gazinocular Esnaf Odası Başkanı Aykut Yenice, sektör olarak salgının bedelini ağır ödediklerini ve aşı olmak istemeyip halk sıhhatini tehlikeye atanlar yüzünden, kesimin daha fazla ezaya girebileceğini belirtti. Yenice, hükümetin ivedilikle restoranlara gelecek müşteriler için aşı mecburiliği getirmesini istedi. “Aşı aykırılığının cezasını biz çekmek istemiyoruz” diye konuşan Yenice, aşı zorunluluğunun şu an alınabilecek en tesirli tedbir olduğuna dikkat çekti. Yenice, “Lokanta, restoran, kafe üzere yerlerde müşteriler için aşı zaruriliği kararının hükümet tarafından ivedilikle alınmasını bekliyoruz. Aşı kartı üzere bir uygulama ile tüm müşterilerin içi daha rahat olabilir. Dünyada bu uygulamanın örnekleri var. Pandeminin bedelini bölümümüz ödemesin” dedi.
