“Bir gece evvelden yeniden geç yattığından, sabah kahvaltısı için kaldırmaya gittiğimde her zamanki üzere yatağında doğrulmayı bir türlü beceremedi. Güç da olsa yatağından doğrulup, ağır aksak adımlarla elini yüzünü yıkamaya gitti; gitti ancak dönmedi. Tekrar çağırmak için peşinden gittiğimde onu yeniden ayna karşısında buldum. Evvel 3-5 farklı duruş sergileyip görünüşünden emin olduktan sonra saçlarını oradan oraya yatırarak son halini verdi. Kahvaltı sofrasına oturması yarım saat sürse de kalkması on dakika bile sürmedi. Hiçbir şey söylemedi, zati söylediğim hiçbir şeyi de duymamış üzereydi. Telefonu çaldığında yeniden kapısını kapatıp keyifli bir sohbete başladı. Keyiflenmesi keyfimi yerine getirdi doğrusu… “Kimdi?” dedim. “Kimse!” dedi umursamazca, “Tanımazsın.” diye de ekledi tabii… Akşama kadar pek fazla diyalogumuz olmadı… Bir orta “Acıktım.” bir orta da “ben dışarı çıkıyorum.” dedi. Yanıtını bilmeme karşın tekrar de sordum; “Kimlerle buluşacaksın?”… Tekrar beni şaşırtmadı ve “tanımazsın…” dedi.”
Bu paragraf rastgele bir romandan alıntı değil, yalnızca ergenlik çağında çocuğu olan birçok ebeveynin günün aşikâr bir kısmında yaşadığını kestirim ettiğim bir sürecin özetidir. Birçok ebeveyn ergenlik periyodunu “kabus üzere bir dönem” olarak isimlendirilir.
Ergenlik periyodunda ortaya çıkan ağır hormonsal değişimler, hem çocuğu yetişkinlik devrine hazırlayacak fizikî değişimleri beraberinde getirirken birebir vakitte ruhsal istikrarları de alt üst edebilmektedir. Bir manada büyüyen, gelişen bir vücudun içerisinde hala halinden mutlu bir çocuğun olması üzeredir.
Her ne kadar çocuktaki ruhsal değişimler hem çocuk hem de aile için en çok zorlanılan bahis olsa da gündelik hayatta takınılan tavır ve davranışlar, bilhassa vücut imajı konusundaki tavırlar gündemin birinci sırasını alır. Aslına bakarsanız kişinin fizikî görünüşü yani vücut imgesine yönelik olumlu bakışı, kişinin kendisine olan inancını, hayata bakışını, işindeki verimliliği ve öteki beşerlerle kurduğu irtibatı etkileyen faktörlerden biridir. Fakat herhalde hayatımız boyunca, ergenlik çağındaki kadar revaçta olmayan bir husustur. Ergenlik periyodunda gündemin en üst sıralarında olan “Boyum kısa mı?”, “Ellerim çok mu büyük?”, “Bu kıllar da nereden çıktı artık?”, “Eyvah bir sivilce daha…” üzere pek çok serzeniş vakit içerisinde ilginin farklı bahislere dağılmasıyla gündemdeki yerini kaybedecektir lakin bu devrin kişiliğe ziyan vermeden atlatılması da büsbütün aile ve yakın etrafın çocuğa yaklaşımlarıyla yanlışsız orantılıdır.
Hakikat yaklaşım biçimleri sergilenmediği takdirde, gençlerin fizikî özellikleri konusundaki olumsuz algıları kompleks haline gelip, toplumsal fobi, alınganlık, içe kapanma üzere sıkıntılara yol açabilir. Bilhassa çocukların kendi ortalarında epeyce acımasız oldukları unutulmamalıdır. Kendi çocukluğunuzu düşündüğünüzde bile tahminen siz, tahminen de size “Dörtgöz”, “Tombik”, “Kepçe Kulak”, “Cüce” üzere tanımlamaların yapıldığını hatırlayacaksınızdır.
Bu bahiste ebeveynin takınması gereken en değerli tavır çocuğun olumsuz özellikleri yerine olumlu özelliklerinin ön plana çıkartılmasıdır. Bilhassa bu periyotta görüşünüz ne olursa olsun, latife yollu bile olsa çocuğun vücut imajını zedeleyecek tanımlamalardan kaçınmanız ve sabırlı olmanızdır.