Her birey için hayatımızın ailede başlaması üzere pek çok alışkanlığımızın da çocukluk çağında edinilmesi doğaldır. Ergenlik ve yetişkinlik çağında da birçok alışkanlık edindiğimiz doğrudur. Zira gelişim hayat uzunluğu devam eden bir süreç ve hayatımızla birlikte biz değiştikçe ve geliştikçe farklı alışkanlıklara da gereksinim duyabilmekteyiz. Lakin ömrümüz için gerekli birden fazla temel alışkanlığımızı çocukluk periyodunda edindiğimiz gerçeğini de unutmamalıyız.
Çocuklarımızın tüm ömürlerinde gereksinimleri olacak temel becerilerden sistemli ömür (uyku ve yemek tertibi gibi), öz bakım alışkanlıkları (kendi kıyafetlerini giyme, ferdî paklığını yapabilme vb.), ders çalışma, kitap okuma, vakit idaresi üzere hem günlük hem de tahsil hayatında gerekli olacak birçok alışkanlığı hakikat vakitte edinmeleri hayatta kritik ehemmiyete sahiptir. Çocuklarımıza bu tip alışkanlıkları kazandırma noktasında yapabileceklerimizin başında onlara güvenmeli ve onlardan yaşlarına, gelişimlerine uygun alışkanlıklar edinme beklentisinde olmalıyız. Örneğin olağan gelişim gösteren 5 yaşındaki bir çocuğun ayakkabılarını giyme, kendi yemeğini kendisi yiyebilme alışkanlığını 3 yaşından itibaren edinmiş olması gerekir. Yani çocuklarımızın yapabileceklerine güvenip, yaşlarına uygun hünerleri yapmalarına fırsat vermemiz alışkanlık edinimlerinde de büyük kıymet taşımaktadır. Çocuklarımıza edinmeleri gereken alışkanlıkla ilgili nedenleri açıklamalı, onları bilgilendirmeliyiz. Uyku saati vb. alışkanlıklarda çocuğumuz geç yatmaya alışmışsa ansızın erken uyumasını beklememeliyiz, her gün etap evre yatağa gitme saatini öne alarak uyku sistemini oturtmaya çalışmalıyız. Örneğin bilhassa tatil periyodunda 11.30’da yatmaya alışan bir çocuk aniden 9.30’da uyuyamaz. Yatma saatini birinci gün 11’e, sonraki gün 10.30′ a çekerek rutin haline gelmesini istediğimiz saate kadar evreli ilerlemeliyiz. Her alışkanlığın süreci kendine has olsa da nizamlı hayat, kitap okuma üzere alışkanlıklar çocukların ailelerinden model alarak edinmeye başladığı alışkanlıklardır. Çocuğumuzun alışkanlık edinme sürecinde onu güzel gözlemlemeli, yapabildiği şeyleri takdir ederek olumlu geri bildirim vermeliyiz. Desteklenmesi gereken noktalarda sabırla desteklemeliyiz, bunun bir süreç olduğunu, çocuklarımızın vakte gereksinimi olabileceğini hatırlamalıyız. Ayrıyeten gereğinden fazla müdahale edip onun yerine yapabileceklerini yapmak, çocuğumuza alışkanlık kazandırmayı maniler. Şayet çocuğumuzun giysilerini giymesine fırsat vermez, daima biz onu giydirirsek bu beceriyi kazanıp alışkanlığa dönüştürmesini bekleyemeyiz. Alışkanlık edinmenin, öğrenmeden; öğrenmenin de deneyerek sabırla tekrar etmekten geçtiğini unutmamalıyız.
Çocuklarımızı yapabileceklerine dair motive etmek, onlara fırsat vermek, kararlı ve sabırlı olmak, yanlışsız model olabilmek pek çok mevzuda olduğu üzere alışkanlık edinmelerini sağlama konusunda da en kıymetli adımlardandır. Onların faydalı alışkanlıklar edinme yolunda en değerli rehberleri olan tüm ailelere sevgiler.
