Çocuğunuz yaramazlık yapınca beni üzdün demeniz suçluluk duygusu yaratır!
Sevgili Anne Babalar,
Çocuğunuzla yaşadığınız sorunlarda çocuğunuza Yaptığın şey beni çok üzdü, Ama ben çok üzüldüm üzere cümleler kurmanız çocuğunuzda suçluluk duygusu yaratır. Çocuğunuzun yaptığı yanlış davranışlarda ya da onaylamadığınız davranışlarında onu sakinleştirmek yahut onun davranışının yanlış olduğunu öğretmek için beni çok üzdün demeniz gerçek bir yaklaşım olmaz.
Çocuğunuz sizin onaylamadığınız bir davranış yaptığında örneğin Bir eşyanızı attı ve kırdı Beni çok üzdün demek çocukta büyük suçluluk hissine neden olur. Aslında çocuğun bu davranışı sizi üzmez, ağlatmaz, ya da acı çektirecek, üzecek bir durum değildir yalnızca sizi sinirlendirir ve siz bu durumdan hoşlanmazsınız. Bu nedenle çocuğunuza beni üzdün üzere çok yük yükleyen sözleri söylemekten çekinin. Bunun yerine Bu yaptığın davranış hoşuma gitmedi, Yaptığın bu davranış yanlışsız değil, Bu davranışın beni sinirlendirdi diyebilirsiniz. Farkındaysanız bu cümlelerde vurgu çocuğun davranışıdır, onun kişiliği değil. Bir davranışın akabinde Beni üzdün demek aslında tüm çocuğun kişiliğini gayeler yani beni davranışın değil sen üzdün demiş oluyorsunuz aslında davranışı sizi yalnızca sinirlendiriyorken. Sinirlendim demek, beni üzdün demekten daha güç üzere görünüyor. Aslında bu hisler dogaldır.
Şayet çocuğunuz sizi sinirlendiriyorsa beni sinirlendiriyorsun diyebilirsiniz. Beni çok üzdün dediğinizde bir çocuğa değil, güya bir yetişkine reaksiyon vermek üzeredir. Yetişkin bir insan bu cümlenizde kendini çok hatalı hissetmez, içselleştirmez. Lakin çocuklar kendini çok hatalı ve kıymetsiz hissederler. Bilhassa küçük çocuklar için bu cins sözler çok telaş vericidir.
Çocuğunuzun yaptığı yanlış davranışında bu davranışının hakikat olmadığını bilgilendirin ve aslında gerçekte ne hissettiğiniz yani sinirlendiğinizi çekinmeden söyleyin beni çok üzdün demek yerine.
Çocuğunuzla sağlıklı bir irtibat kurmanız dileğiyle,
Uzman Pedagog Sevil Yavuz
Çocuk, Ergen ve Aile Psikoloğu,
Beykent Üniversitesi Öğretim Vazifelisi
Parenting Skills & Counseling Center