İngiltere’de Oxford Üniversitesinin ilaç firması AstraZeneca ile yeni tip koronavirüse (COVID-19) karşı ortak geliştirdiği aşı adayının, 2. basamak denemelerde yaşlılarda güçlü bağışıklık yansısı oluşturduğu bildirildi.
Tıp dergisi Lancet’te, AstraZeneca’nın Oxford Üniversitesi ile ortaklaşa geliştirdiği COVID-19 aşı adayına ait yayımlanan makalede, yaklaşık 560 sağlıklı yetişkin gönüllüye, iki doz aşı yahut bir plasebo verilen ikinci faz denemelerinin sonuçları paylaşıldı.
Aşının birinci ve ikinci etap denemelerinde, COVID-19 nedeniyle vefat yahut önemli hastalık riski bulunan kümeler üzerinde güçlü bağışıklık geliştirdiği belirtildi.
İkinci etap denemelerinde, 18-55, 56-69, 70 ve üstü olmak üzere 3 farklı yaş kümesindeki gönüllülerin tamamında aşının benzeri antikor ve T hücresi yansıları gösterdiği, gönüllülerin rastgele bir yan tesir bildirmediği kaydedildi.
Oxford Aşı Kümesi araştırmacısı Dr. Maheshi Ramasamy, aşının yalnızca yaşlılarda değil gençlerde de emsal bağışıklık reaksiyonları verdiğini görmekten memnuniyet duyduklarını belirtti.
AstraZeneca firmasının Oxford Üniversitesi ile virüse karşı yürüttüğü 2. faz aşı denemelerine eylül ayı başında, deneklerden birinde ortaya çıkan nörolojik sorun nedeniyle ABD’de orta verilmiş lakin sorunun COVID-19 aşısından kaynaklanmadığına karar verilmesinin akabinde AstraZeneca’nın çalışmalarına devam edeceği duyurulmuştu.
Moderna ve Pfizer-BioNTech aşı adayları
Amerikan ilaç şirketi Pfizer ile Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin’in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech’in COVID-19’a karşı geliştirmekte olduğu potansiyel aşının virüse karşı yüzde 90’dan fazla tesirli olduğu bildirilmişti.
Amerikan biyoteknoloji şirketi Moderna’da, hala süren çalışmalardan elde edilen birinci bilgilerin, aşısının yüzde 95,4 tesirli olduğunu ortaya koyduğunu açıklamıştı.
Bir aşının yaygın olarak kullanılabilmesi için 3 etapta beşerler üzerinde test edilmesi gerekiyor.
Klinik denemelerin birinci evresinde, az sayıdaki istekli sağlıklı denek üzerinde aşının inançlı olup olmadığı ve beşerler üzerindeki beklenen yan tesirleri araştırılıyor. İkinci etapta, aşının bağışık yansılarını uyandırmadaki aktifliği 100’den fazla denek üzerinde test ediliyor. Üçüncü ve son evrede ise tıpkı süreç binlerce denekle tekrarlanıyor. Tüm bu süreç aylar ve hatta yıllar alabiliyor.
