Türkiye, 14 Ocak 2021 prestijiyle COVID-19 aşısının uygulandığı ülkeler arasına girdi. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu’nun verdiği acil kullanım onayının çabucak gerisinden Ankara Kent Hastanesi’nde Sinovac aşısını yaptırarak, aşılama sürecinin başladığını ilan etti. Daha evvel açıklandığı üzere sıhhat çalışanlarına öncelik verilerek başlayan aşılama süreci, daha sonra huzurevlerinden itibaren 65 yaş üstü, riskli kümede yer alan vatandaşların aşılanmasıyla devam edecek.
Çalışanlar ilgi gösterdi
Sağlık çalışanlarının büyük kısmı, çalıştıkları kurumda aşı yaptırdı. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, Twitter’dan yayınladığı bildirisinde çalışanların aşıya gösterdikleri ağır ilgiye dikkat çekerek, “Türkiye aşı programı uygulamakta güçlü bir alt yapıya sahiptir. Bu güce inanan, dayanak veren herkese teşekkür ederim” sözünü kullandı. Planlamaya nazaran birinci doz aşıların akabinde 28 gün sonra ikinci doz aşılama yapılacak. Uzmanlar ise COVID-19’a karşı tesirin görüleceği antikor üretimi için bir aylık mühlete gereksinim olduğunu ve bu süreçte vatandaşların maske, ara, hijyen kurallarını ciddiyetle uygulamaları gerektiğini vurguladılar.
“Aşıla” aplikasyonu rahatsız etti
Sinovac aşısının sabah saatlerinden itibaren aile hekimliği merkezlerinde kendi çalışanlarından başlamak üzere uygulandığını belirten İstanbul Aile Tabipleri Derneği Lideri Dr. Kutbettin Demir, sistemle ilgili bilgilerin sıhhat çalışanlarına vaktinde ulaştırılmadığını öne sürdü. Demir, COVID-19 aşısının olağan aşılama altyapısıyla ilerlemediğine dikkat çekti. Demir, “Bizler aşılamanın yüzde 95’ini üstleniyoruz. Çok güzel çalışan bir aşılama altyapımız var. Olağanda aşıları Aile Tabipleri Bilgi Sistemi üzerinden kayıtlar tutarak yapıyoruz. Çok da güzel çalışan bir sistem. Fakat artık ‘Aşıla’ uygulamasını telefonlarımıza indirmemiz istendi. Ferdî telefonlarla barkod okutuyor, ikinci dozlar için randevu veriyor, hasta takibi yapıyoruz” dedi. Aşıla uygulamasını yalnızca aşıyı uygulayan sıhhat çalışanlarının indirmesi gerekiyor. Vatandaşların bu türlü bir aplikasyon indirmeleri istenmiyor. Demir, bu aplikasyon üzerinden aşı randevusu e-Nabız’da oluşan bireylerin kayıtlarını tuttuklarını, aşının barkodunu okuttuklarını ve takibini yaptıklarını tabir etti.
Sağlık çalışanlarının pandemi sürecinde çok kayıp verdiğine de dikkat çeken Demir, tartışmalar ne olursa olsun elde edilen tek silahın aşı olduğuna vurgu yaparak, “Buna sarıldık, bunu yaptıracağız. Ben bütün kronik ve 65 yaş üstü hastalarıma da yaptırmalarını tavsiye ediyorum” sözlerini kullandı.
Aşı yaptıracaklara uyarılar
*Aşı randevunuz oluştuğunda belirtilen saatte uygulama yapılacak hastane, aile hekimliği vb merkeze gidin. Evvelce giderek bu kuruluşlarda kalabalık içine girmeyin. Aşı uygulamaları sırasında COVID-19 olaylarının arttığı görülüyor.
*Aşı yaptırdıktan sonra yarım saatlik müşahede mühletine uyun, sıhhat kuruluşundan ayrılmayın. Bu sırada maske ve ara kuralına uyarak kendinizi koruyun.
*Aşı yaptırdıktan sonra aşı bölgesinde kızarıklık, iltihap, ateş üzere yan tesirler olağan. Paniğe kapılmayın. Hekiminizin yönlendirmelerine ve e-Nabız’daki bilgilendirmelere nazaran hareket edin.
*Aşıyı takip eden bir aylık müddette maske, aralık, hijyen kurallarına çok dikkat edin. Temasta bulunmayın. “Nasıl olsa aşı yaptırdım” diyerek önlemleri bırakmayın.
COVID-19 aşısında karşılık bekleyen sorular
*Sinovac aşısının aktifliği hakkında klinik çalışmaların yapıldığı ülkelerden gelen farklı bilgiler aşının güvenilirliği hakkındaki soru işaretlerini artırıyor. Bu mevzuda bilimsel kesin sonuçlar ne vakit açıklanacak?
*50 milyon Sinovac aşısının geleceği belirtilmişti, tamamı ne kadar müddette Türkiye’de olacak ve ne kadar müddette uygulanacak?
*BioNTech aşısı ne vakit gelecek? Kimlere yapılacak? Sırası gelen istediği aşıyı mı seçecek?
*Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın açıkladığı Oxford/Astra Zeneca aşısının alımıyla ilgili süreç katılaştı mi?
*Farklı ülkelerle farklı aşı üreticileriyle aşı portföyü genişletilecek mi? Nüfusun yüzde 80’inin bağışıklanması için hedeflenen tarih nedir?
*Aşı kartlarıyla seyahat etmenin kuralları neler olacak?
İkinci parti aşılar da 14 günlük tahlil mühletini bekleyecek
Çin’den gelen 3 milyon doz CoronaVac aşısının uygulanmasına başlandı lakin artık akıllarda toplumun yüzde 80’ini bağışıklayacak ölçüde aşıya nasıl erişileceği sorusu var. Sağlık Bakanlığı yetkilileri Sinovac’la yapılan mutabakat uyarınca Çin’den gelecek ikinci parti aşının bu hafta gümrüklerde olacağını açıklamıştı.
Yasal düzenlemelere nazaran her gelen partinin, tıpkı 30 Aralık’ta ülkeye giren birinci Sinovac aşıları üzere Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu Laboratuvarlarında 14 günlük tahlil sürecine tabi tutulması gerekiyor. Hasebiyle yeni gelecek aşılar için de bu müddetin geçmesi beklenecek. Kimi kaynaklar “Durum acil, 14 gün beklenmez bu sefer” deseler de mevcut yasal düzenleme bu formda.