Klinik Mikrobiyoloji Uzmanlık Derneği (KLİMUD) Lideri Prof. Dr. Selda Erensoy, doktor talebi olmadan yaptırılan ve uzmanlar tarafından kıymetlendirilmeyen antikor testlerinin şahıslarda baş karışıklığı ve yanlış bir itimat hissi oluşturabileceğine dikkati çekti.
Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Viroloji Bilim Kolu Başkanlığını da yürüten Prof. Erensoy, AA muhabirine, aşılanan kişi sayısının artmasıyla antikor testlerine de talebin arttığını lakin antikor testi için kullanılan kitlerin şimdi standardizasyonunun tamamlanmadığını ve bu testlerin sonuçlarına güvenerek hareket edilmemesi gerektiğini söyledi.
Salgında hadise sayısının arttığı günlerde, mikrobiyolojik teşhis testlerinin gerçek kullanılması, yorumlanması ve testlerin hakikat seçilmesinin salgın denetiminde kritik değer taşıdığını vurgulayan Erensoy, şu değerlendirmede bulundu:
“COVID-19 antikor testleri denetimsiz ve uygun olmayan biçimlerde yaygın kullanılmaya ve yorumlanmaya başladı. Tıpkı vakitte aşı aktifliğinin merak edildiği bu periyotta, aşı yaptırdıktan sonra antikorlara baktırılması da ilgi odağı oldu. Fakat aşıdan sonra kişisel karar vermek ve yorum yapmak için antikor testlerinin yapılması önerilmemektedir.” dedi.
Prof. Dr. Erensoy, bireysel olarak yaptırılan antikor testlerinin hem baş karışıklığına yol açabildiğine hem de test kitlerinde hala standardizasyon sorunu olduğuna dikkat çekerek, “Daha da kıymetlisi oluşan antikorların gerçek koruyuculuk seviyesi ve bunun ne kadar sürdüğü şimdi ispatlarla birlikte ortaya konmadı. Bu nedenle de şahıslara yalancı bir inanç hissi verebilir. Antikor test kitlerinin farklı performansları olabilir, zira hem virüsün hangi modülüne karşı antikorların bakıldığıyla alakalı olarak, hem de tekniklerin teknik özelliklerine nazaran değişiklikler olabilmektedir.” diye konuştu.
Erensoy, test sonuçlarının uzman olmayan bireyler tarafından değerlendirilmesinin istenmeyen olaylara yol açabileceği ihtarında bulundu.
ELISA temelli testler
Erınsoy, süratli antikor testi yapan birtakım kitlerin her vakit hakikat sonuç veremeyebileceğini de söz ederek, şöyle dedi:
“Antikor testi sonucu müspet çıksa da bu her vakit bedenin virüse karşı kâfi müdafaa sağladığı manasına gelmez. Antikor testi yaptıran kişiyi yanıltabilir. O yüzden test seçimine ve kullanım alanına da hususun uzmanlarının karar vermesi kıymetli. ELISA temelli denilen ya da teknik olarak hassaslığının daha yüksek olduğu bilinen usullerin kullanılması tercih ediliyor. Hastalığı geçiren ya da aşı olan kişinin bedenin ürettiği antikor fakat 3 haftada yüksek düzeye geliyor. En kıymetlisi bu testlerle ortaya çıkan antikor sonuçları, enfeksiyondan muhafaza konusunda birebir kesin ispat değil.”
Erensoy, enfeksiyondan koruyuculuğun belirlenmesinde asıl yolun, hücre kültüründe, virüsün hücrelere bulaşmasını önleyici antikorlar ya da gözetici immun cevabın olup olmamasına bakıldığı nötralizasyon ismiyle tabir edilen sistem olduğunu, antikor testi yaptıran bireylerin sonuç ne olursa olsun virüse karşı tüm korunma formüllerine birebir formda uyması gerektiğini kelamlarına ekledi.
