Ne garip bir münasebettir anne-kız ilgisi. Bağlılık ve bağımlılık ortasında gidip gelen bir münasebet. Bağımlılığı büyüttükçe bağımsızlığın yitirildiği bir alaka.
Toplumun hangi bölümüne bakarsak bakalım, hangi konuttan içeriye başımızı uzatırsak uzatalım anne ve kızların birbirlerini bir türlü özgür bırakmadıklarını gördüğümüz bir münasebet biçimidir anne kız ilgisi. Hayattaki en özel ilgi.
Kız evlat anne oluyor
Hamilelik ne kadar da heyecan verici. Nihayet ben de anne oluyorum. Evlatlıktan anneliğe geçiyorum. Artık nihayet ben de yüceltilmeyi, hürmet görmeyi, önemsenmeyi hak edeceğim bir pozisyona geçmekteyim. Anne oluyorum. Bebeğim hareket ettikçe, hormonlarımın da dayanılmaz dayanağı ile tüm hislerim değişmeye başladı. Yaşama bakışım farklılaşıyor. Doğum anı – şayet endişelerime ve çoğunluk hekimlerin büyük kentlerde söylediklerinin tuzağına düşmemiş, ya da sıhhatle ilgili bir mecburilik nedeniyle sezeryanı seçmemişsem– mucizenin gerçeğe dönüşmesidir. Bir erkeğin o doğum sancısını çekmesi sonucunda kalbinin duracağı o süreçte vücudum bu mucizeyi oluşturmakta, her sancı ile bebeğim çıkışa yönelip vida hareketi ile dış dünya ile tanışmaya hazırlanırken, bedenim ömründe öbür bir gebelik ve doğum dışında salgılayamayacağı düzeyde endorfin salgılamaya başlamış ve benim o acıyı olduğundan çok daha az hissetmemi sağlıyor. Bebeğim doğuyor, ben anne oluyorum. Göbek bağı da çıkmış bedenimin dışına bebeğimle. Kesiyorlar o bağı, lakin aslında ömür uzunluğu tutacağım ben o bağı. Hiç bırakmayacağım bebeğimi. Aman Allah’ım, aylardır beklediğim o küçücük canlı artık kucağımda.
Annelik o denli dayanılmaz bir durum ki, doğayı bile altüst ediyor. İnsan denen canlı çeşidinin bu dünyada ömrünü tüm olanlara karşın devam ettiriyor olmasının iki tane biyolojik nedeni var: Hayatta kalma ve jenerasyonu devam ettirme güdüleri. Kuşağı devam ettirme güdüsü, kişinin en uygun ve en sağlıklı üreyeceğini hormonların yardımı ile fark ettiği, feromon hormonunun devreye girdiği bir güdü. Hayatta kalma güdüsü ise, yaşamsal bir tehdit olduğunda kişinin böbrek üstü bezlerinin adrenalin ya da noradrenalin salgıladığı bir güdü. Yaşamsal tehdit oluştuğunda, ya adrenalin salgılanır ve ‘saldır, parçala, hayatta kal’ komutu oluşur; ya da noradrenalin salgılanır ve ‘kaç, kurtul, hayatta kal’ komutu oluşur. Malum güdüler bizim farkındalığımızın büsbütün dışında oluşur. Lakin annelik bu biyolojik kuralı altüst ediyor. Annenin çocuğuna yaşamsal bir tehdit geldiğinde, anne kendi hayatını korumak yerine, çocuğunun önüne geçerek yaşamsal tehdide kendisi maruz kalıyor. İşte bu kadar değerli ve karmaşık bir durum annelik.
Kız Evlat Dünyaya Geliyor
Annemin karnında ne kadar da inançtayım. İnançlı, loş, sıcak, beslenmek ve yaşamak için kendi başıma hiçbir şey yapmamın gerekmediği, annemin fevkalade müdafaasında olduğum o harikulade bağımlılıktayım. O ne? Bir şeyler oluyor. Bir şey beni harekete geçiriyor. O daracık yere yanlışsız neden itiliyorum. Annem beni neden oraya yanlışsız itiyor ki? Offf, bu daracık yerden nereye çıkılıyor ki? Ayyyy, çok soğuk, aydınlık, gürültülü, yalnız. Anneeee, neredeyim, ne oluyor? Soluk almak için uğraşmam lazım. Anneeee, neredesin? O beni besleyen, sana bağlayan bağı kesiyorlar. Ben artık bir bireyim. Senden başkayım. Aslında çok korkuyorum. Ohhh, annemin kokusu. Nihayet tekrar göğsündeyim annemim.
Anne
Anne hele de bir kız bebek dünyaya getirdiyse, onunla bir bebekle oynar üzere oynar. Onu giydirir, süsler, besler, bakar, gözetir. Birinci zorluklar 2-2 ½ yaşlarında oluşmaya başlar her iki cinsiyette de. Protesto süreci başlamıştır. Çocuk bir birey olduğunu ve yaptırım gücü olduğunu keşfeder. “Hayır” demeye başlar. Ve bu “hayır”ın etrafındakileri yönetecek güce sahip olduğunu görür.
Kız Evlat
Aslında kız çocuk ergenliğe gelene kadar bir sorun yokmuş üzere görünür anneyle kız ortasında. Kız evlat da son derece memnundur annesinin muhafazasında olmaktan. Canı rastgele bir durumda yansa, annesine koşar. Birisi ona oyuncağını vermese annesine koşar. Arkadaşları onu oynatmak istemezseler annesine koşar. O annesinin sevgili kızıdır. Annesi onu korur, kollar, giydirir, süsler. Kız çocuk gitgide anneye öykünür. Kent ya da kasabadaysa, anne kız çocuk için hayranlık uyandırır. Annenin kıyafetlerini giymek, takılarını takmak, rujunu sürmek; yani anne üzere olmak ne fevkalade bir heyecandır kız çocuk için. Anne taklit edilir. Onun üzere oturulur, bacak bacak üstüne atılır, onun üzere kahve içilip sohbet edilir evcilik oynanırken. İlkokul devrinde de her şey yolundadır.
Anne kızına bir şeyler öğretmeye devam etmektedir. Gerek okulda, gerek toplumsal hayatta anneden öğrenilecek o kadar çok şey vardır ki. Anne de çok memnundur. Çocuğu ona gereksinim duymakta, o çocuğunu koruyabilmekte, çocuğuna bir şeyler öğretebilmektedir. Kızı hala onun erk alanı içindedir. Kızını istediği üzere yoğurabilmektedir. Kızı genelde yapma dediklerini yapmamakta, ona öykünüp onu taklit etmektedir. Toplumsal olarak ortadan kaldırılmış ya da yontulmuş özgüveni, egosu tavan yapmaktadır annenin. Birileri ona muhtaçlık duymakta, onu kayıtsız kuralsız dinlemektedir. Nihayet o da anne olmuş ve ömürde yönetebileceği bir alana sahip olmuştur. Anne bunları yaparken, erk alanında memnun mesut yaşarken, annenin annesi aslında her şeye karışmaya devam etmektedir. Kızına ilişkin bir erk alanı olduğunu kabul etmek çok zordur annenin annesi için. O aslında deneyimsizdir. Nereden bilecektir ki, çocuk nasıl yetiştirilir? Daha evvel hiç çocuk mu yetiştirmiştir? Hâlbuki kendisi, o en azından artık anne olanı yetiştirmiştir ve bu bahiste deneyimlidir, yani kelam sahibidir.
Kız Evlat
Neyse, biz dönelim annenin genç kızlığa geçmekte olan kızı ile münasebetine. Kız çocuk büyümeye başlamıştır. Annesinden başka bir birey olduğu ile tanışmaya başlamıştır. Şimdiye kadar daima konutun içinde ve konutun kuralları ile yaşamakta olan o küçük kız çocuğu dışarıda diğer bir dünya olduğunu görmeye başlamıştır.
Bu dış dünya ile tanıştıkça, büyümenin ne kadar cazibeli bir şey olduğunu görmeye başlar. Şimdiye kadar daima annesini dinlemiş olan o küçük kızı artık öbürleri dinlemeye başlamıştır. Kızın kendisine ilişkin fikirleri, arkadaşları, toplumsal etrafı ve hayatı olmaya başlamıştır. Çok caziptir o dünya.
Anne
Anne ise paniklemeye başlamıştır. Onun tatlı, küçük kızı büyümeye başlamış, onun erk alanından çıkmaya çalışmaktadır. Anne için en vahim devir başlamıştır. O güne kadar kendisini dinleyen, kendisinin muhafaza, kollaması olmadan hayatta olamayacağını düşünen, annesine hayran o küçük kız artık annesinin değil muhafazasını, kollaması, fikirlerini bile istememektedir.
Kız Evlat
Kızın artık kendi fikirleri vardır. Zati annesi düzgündür, güzeldir da pek de bir şey bilmiyordur. Ne o müzik kümesini tanıyordur, ne de genç kızın arkadaşları ile konuştuğu lisanı anlıyordur. Dışarıda annesinin kurallarının geçerli olmadığı değişik bir dünya vardır. Kız bu dünyanın içinde kendisine bir yer edinmeye çalışırken farklı bir sürü usul denemektedir.
Anne
Anne gitgide daha çok paniklemektedir. Geceleri o “korkuyorum anne” diyip kendisine sığınan kız artık geceleri dışarıdaki hayatı tanımak için denemedik yol bırakmamaktadır. Anne bu denli vakit kendisini anne olarak danışılan, koruyan, kollayan mercii olarak görmeye alışmış ve bu gücün keyfini annelik şefkati ile çıkartırken, ansızın değil gücü, şefkati bile reddedilmektedir. Artık kızına sarılmak istediğinde bile, kızı sarılmasını istememektedir. Annesinin okuldan kendisini almasını bile istememektir. Evvelden arkadaşları ile içeride odasında oynayan ve her başı sıkıştığında, annesine sığınan o küçük kız artık annesini hayatının kendisine ilişkin hiçbir kısmında istememektedir.
Annenin Kıskançlığı
İşte bu devrelerde işin içine bir de annenin kızına hissettiği örtülü kıskançlık kendisini gösterir sinsi sinsi. Anne yaşlanmakta, kızı ise gitgide serpilmektedir. Kızı birçok bahiste kendisini geçmeye çalışmaktadır. Kız annesi ile rekabet yaşamaya başlar; anne kızını kıskanmaya. Anne, kızına ne kadar çok hususta ne kadar çok şey bildiğini anlatmaya çalışır. Kızını kendi hayat tecrübeleri ile dış dünyadaki “kötülüklerden” muhafazaya çalışır. O taşımıştır 9 ay boyunca kızını karnında, o bakmıştır, beslemiştir. Kızının “kötülüklerle” müsabakasını istemez. Ayrıyeten kızını istediği üzere yetiştirme hakkı olduğuna kesin kes inanmışken, kızı artık onun istediği üzere yetişmek istemediğini yüksek sesle söz etmektedir altını kalın kalemle çizerek. Kızı artık onunla oturup sohbet etmek yerine arkadaşları ile saklı kapalı, odasından konuşmaktadır.
Kırılma Noktası
Anne artık kızının hayatının asla bir modülü değildir. İşte kırılma noktası burada oluşur. Ya anne burada kızının kendi vücudun bir uzantısı olmadığını görecek kabul edecek ve kızını öne çıkartmayı başaracak, ya da kızını kendisinin bir uzantısı olarak görmeye devam edecek ve kızı ile çatışacaktır. Anneler kızları ile ilgili kurdukları düşlerin yalnızca kendi düşleri olduğunu kabul etmeyi başarmadıkça, anne- kız ilgisi her iki tarafı da çok zorlar.
Kız Evlat
Haydi, bu periyottaki kız evlat olarak annelerimize bir bakalım:
Kız çocukları annelerinin devamı olarak, onlara benzeyerek büyürler. Kız evlatların cinsel kimliklerinin kabulünde karşılaşacakları en büyük zahmet, anneye benzememek gayretinden çok, toplum içinde zayıf pozisyonda olan bayan ve anne figürüyle özdeşimden kaynaklanmaktadır. Annelik ve kadınsılık değerli lakin kıymetsiz bulunmaktadır. Aslında anne ekseriyetle toplumsal ve kültürel kıymeti ve gücü – daha doğrusu, değersizliği ve güçsüzlüğü – nedeniyle bir çatışma yaşamaktadır.
Bayan Olmak – Anaç Anneler – Güçlü Anneler
Genç kız bayan olma yolunda ilerlemektedir. Fakat nasıl bir bayan olacaktır? Annesi anaç anneyse, hiç de onun üzere olmak istemez. Anaç anne olan annesi aslında toplum tarafından onay gören lakin takdir edilmeyen bir bayan figürüdür. Kız bu anaç anneyle çatışmaz, fakat ona benzemek de istemez. Ehh, hani ergenlikte hemcinsimiz olan ebeveyn partı ile özdeşleşecektik? Genç kız bu süreçte önemli bir sorgulama geçirir. Etrafında öykünüp model alabileceği bir bayan olmadığı için deneme yanılma yolu ile aslında nasıl bir bayan modeli olduğunu bilmediği toplumda gördüğü, lakin tanımadığı bayanları model almaya başlar ya da daha da berbatı, şayet baba olumlu bir modelse, babayla özdeşim oluşturur. Hülasa annesine benzememek için önemli bir gayret sarf eder. Annesi anaç anne olduğu için çatışmaz, ancak modelleme konusunda kasvet yaşar.
Annesi anaç anne olmayan, güçlü ve başarılı ya da yalnızca güçlü bayanlar olan genç kızların işi ise farklı bir biçimde zordur. Anaç anne olan anneler, kızlarının kendilerinden daha çok şey biliyor olmalarından rahatsız olmaz, hatta gurur duyar. Yalnızca “kadınlık” konusundaki bilgisizliklerine müdahale eder. Lakin zati kızları okumaktadır ve “kadınlık” konusunda eksikliklerinin olması doğaldır. Vakti geldikçe, o alana müdahale edecek, nasıl yemek yapılır, nasıl ütü yapılır, mesken nasıl temizlenir üzere bahislerde bilgisini kızına aktararak onun kabul gören bir “kadın” olmasını sağlayacaktır.
Lakin şimdilik kızının öne çıkması onu keyifli eder. Kızı kendisinin yapamadıklarını yapmaktadır. Annesi anaç anne olmayan kızlar annelerine öykünseler de, anneleri ile yaşadıkları ya da annelerinin kendileri ile yaşadığı rekabet nedeniyle çok farklı çatışmalar içinde kalırlar. Başarılı ve güçlü ya da yalnızca güçlü anneler bu periyotta geri çekilip kızlarına yol vermez ve kızları ile önemli çatışmalar yaşarlar. Kızlarının her şeyi bildiklerini zannetmeleri onları zahmetten çıkartır. Dünkü çocuk kalkmış ahkâm kesmektedir. Ne biliyordur ki? Güçlü anneler eleştirir. Başarılı olmasalar da eleştirirler. Güçlü ve başarılı anneler bu güçleri ve muvaffakiyetleri ile barışamamışlar ise, çok daha keskin eleştirirler. Genç kızın bu durumda işi çok zordur. Tamam, annesi toplum tarafından takdir edilen bir bayan modelidir. Kendisi de annesi üzere güçlü ve başarılı olabilir. Lakin annesinin bu her şeyi bilirmişçesine hayatını yönetmeye çalışması onu zahmetten çıkartır. İşte burada anneye benzememe gayretleri gelişmeye başlar. Örneğin, başarılı, güçlü anne, bakımlı ve şıksa, kız salaş kıyafetleri ve daha kolay bir ömrü tercih edebilir.
Suçluluk Hisleri
Anne, kızını eleştirdikçe, kız hırçınlaşır. Kız hırçınlaşıp başına buyruk davrandıkça, anne daha çok eleştirir. Anne kızını eleştirmeden yaklaştığını niyet bile, kızı annesinin kendisini eleştirdiğini düşünür. Zira annesi tarafından kabul görmediğini düşünmektedir genç kız. Bu süreçte o bebeklikten itibaren gelişen bağımlılık, suçluluk hislerini da peşinden getirir. Genç kız annesinin onaylamadığı bir hayat yolu izlemeyi seçerse, çatışmalar, vicdan azapları, gözyaşları, kaygılar birbirinin içine girer.
Vazgeçilen Hayatlar
Ya da kız evlat annesine karşı gelmemek, annesinin oluşturduğu modelin dışına çıkmamak ismine çok önemli yaşamsal bir yanılgı yapar ve kendi hayatını kısıtlamayı seçer.
Annesinden farklı olmayı, annesine ihanet olarak algılayan kız evlat, annesinin gençliğinde yapamadıklarını yapan, onun elde edemediklerine kavuşan rolünü biçer kendisine. Lakin anne modelinin oluşturduğu baskı, kızların şahsî gelişimini büyük ölçüde ketler.
Kız evlat annesinden farklı olmayı seçecek olursa, genç kız kendisini annesine, annesinin hayat seçimlerine ihanet etmiş üzere hissedebilir. Bu suçluluk duygusu ile kız evlatlar sadakat ve sevgi hisleri ismine ferdî gelişimlerini durdururlar. Kız evlat annesini üzmemek, hayal kırıklığına uğratmamak ismine, kendisinden vazgeçer. Bu vazgeçiş vakit içinde önemli öfkelere yol açacaktır.
Devamlılık, aslında Ölümsüzlük
Anne-kız çatışmasının kıymetli bir nedeni de annenin kızına bir “yaşam modeli” oluşturmasıdır. Anne kızını “kendi devamlılığı hatta ölümsüzlüğü” olarak görür. Anneler bu devamlılık konusunda o derece isteklidirler ki, kendi modellerinin doğruluğunu hiç sorgulamazlar.
Hayal Kırıklığı
Anneler, kızlarıyla ilgili düşler kurar. Bu düşlerin gerçeğe dönüşmemesi durumunda anneler hayal kırıklığı yaşarlar. Kızlarını beğenmemeye başlar ve “Neden oburunun kızı o denli de benimki değil” sorusu oluşur. Bu soru ile başlayan yakınma ve üstü örtülü ya da açık suçlamalar kız evlatta ‘annesine layık evlat olmama duygusu’ oluşturur. Kız evlat annenin onaylamadığı, desteklemediği, düşlemini kurmadığı bir ömür oluşturursa, çatışmalar, vicdan azapları, gözyaşı, hüzün, endişe, suçluluk hisleri şiddetle kendisini göstermeye başlar.
Cinsellik
Annelerin kızlarının ömürlerini şiddetle yönetmeye çalıştıkları en değerli alan cinselliktir. Hanginizin annesi hanginize sağlıklı cinsel bilgiler aktarmıştır? Ancak haklıdır anneniz, size sağlıklı cinsel bilgi aktaramamakta. Kendisinin cinsellikle münasebeti sağlıklı değildir ki. Bizim üzere ataerkil toplumlar bayanın cinselliğinin denetimini tekrar bayana bırakılmıştır. Soyun devamının garantisi lakin bayanın cinselliğinin denetim altında tutulmasından geçmektedir ataerkil toplumlarda. Bayana da esasen bu nedenle anne olmak dışındaki cinsellik yasak, ayıp, günah ile birleştirilerek aktarılmaktadır. İşte bu nedenlerle anneler kızları ‘sağ salim evlenene kadar’ kızlarının vücutlarını de korumakla yükümlü kılınmışlardır. Kız evlatlar büyümeye başlayıp cinsel erginliğe ulaştıkça, baskılar ve çatışmalar şiddetlenir. Bu çatışmalar yaygın olarak kızın cinselliğinden vazgeçip cinselliği ayıp, günah, yasakla ilişkilendirerek uzak durmasına neden olur. Bunun getirdiği meseleler ileriki hayatta kız evladın hayatında çok öteki ve önemli problemlere yol açacaktır.
Gülümseten, aslında Düşündüren Diyaloglar
Haydi, biraz anne ile kızı ortasındaki diyaloglara bakalım:
“Bir gün senin de çocukların olacak. İnşallah onlar da sana, senin artık bana yaptıklarını yaparlar….”
Genç kız akşam yemeği için nişanlısıyla dışarı çıkacaktır.
A – Bak onu giydin, ancak üşürsün akşam onunla sen.
K – Yanıma kazak alacağım ben, sen merak etme.
A- Hem zati bu ortalar yağmur da yağabilir, mevsim bahar, havaya itimat olmaz.
K – E tamam o vakit, montumu alırım.
A -Kar yağmaz lakin sen tekrar de eldiven al bence?
K – Bere de alırım yanıma anne, tamam.
A -Açık havada çok durmayın olur mu?
K – Tamam anne, dikkat ederim.
A -Söyle nişanlına arabayı yavaş kullansın.
K – Ayy anneeee…. hayattan bezdirdin ama!
A -Bence de gitme aslında, ne işin var akşam vakti dışarıda?
K -Anne ben arkadaşlarımla dışarı çıkıyorum..
A – Ne gerek var?
A – Kızım telefonunun ışığı yanıyor
K – Söner, boş ver
A – İleti gelmiş fakat
K – Gelsin boş ver
A- Ay kızım bir bak, değerlidir tahminen
K – Ttamam anne
A – Eee kimdenmiş ileti?
K – Arkadaşımdan işte anne
A – Kimdenmiş
K – Ne yapacaksın ki
A – Söylesen ölürsün değil mi. Ah ah seni doğuracağıma taş doğursaydım. Hayırsız evlat.
Kız evlenmek üzeredir
K: Anne bu ne?
A: Ne ne?
K: Plazma televizyonu koyduğumuz sehpanın çekmecesindekiler?
A: Neye benziyor?
K: Ya anne bunları niçin buraya koydun?
A: Her meskende çatal bıçak kadrosu salondaki dolapta durur.
K: Benim konutumda olmaz. Bunların yeri mutfaktaki çekmecedir.
A: Bunlar günlük kullanılmaz.
K: Nasıl kullanılır?
A: Kıymetli bir konuk geldikçe, kırk yılda bir.
A: Değerli bir konuk geldikçe, kırk yılda bir.
K: Yani meskenime gelecek insanları ehemmiyet derecelerine nazaran sıralamam lazım, o denli mi?
A: Saçmalama, abartıyorsun.
K: Sen abartıyorsun. TV’nin altında CD’ler falan duracak. Çatal bıçak kadrosu da mutfak da olacak.
A: Sen ne anlarsın. Benim tertibime karışma.
K: Kırk yılda bir kullanacağım bir şeye niçin para verdin o vakit?
A: Yeni gelin konutunda adettendir.
K: Tamam anne, ben yıldım. Sen nasıl istiyorsan, o denli olsun.
Ne kadar tanıdık diyaloglar değil mi?
Annelere Düşen
Evvel 2 yaşlarındaki protesto devrinde, sonra da ergenlik devrinde annelerin kızlarına sabır ve sükûnetle yaklaşması çok kıymetlidir. Anne kızını, “Başına ne gelirse gelsin yanındayım. Bana güvenebilirsin” iletisi ile şartsız sevmelidir. Annenin kısıtlayıp ezmeden kızına hudutlar koyması çocuğun ve gencin gelişimi açısından çok değerlidir. Anne kızına her vakit ve her şartta duygusal dayanak vermelidir. Anne kızının yaptığı tenkitleri şahsî almamalıdır. Bilhassa ergenlik periyodunda kızların kızdıkları anneleri değil kendileridir. Bu kızgınlıklarını da kuvvetle annelerine yansıtırlar.
Anneler unutmayın, kızınızın her şeyini bilmek zorunda değilsiniz. Kızınız isterse, aranızda o itimat ilgisini oluşturabildiyseniz, uygun bir dinleyiciyseniz, kızınızı eleştirmeden dinliyorsanız, osize anlatacaktır.
Üstte öbür bir bağlamda da belirttiğim üzere, toplumumuz kadınlığın yalnızca annelik tarafını yücelttiği için, anne olan bayan uludur bizim toplumumuzda. Böylesine aziz bir varlığı kırmak, ne büyük bir günahtır. O sizi 9 ay boyunca karnında taşımış; yememiş yedirmiş; giymemiş, giydirmiştir. Geceler boyunca uykusuz kalmıştır. Sizin için hayatından vazgeçmiştir. O annedir. Cennet annelerin ayakları altındır. Hepsi doğrudur.
Pekala, haydi size provokatif bir soru: Anneniz sizi dünyaya getirmeye karar verdiğinde, size sormuş mudur “Dünyaya gelmek istiyor musun Kızım?” diye. “Bak, hayatta bunları, bunları yaşayacaksın. Ben senin için kendimden vazgeçeceğim için, başta ben tüm toplum senin de kendinden vazgeçmeni isteyecek. Kendi kararlarını verip hayatını kendi doğrularında oluşturmaya kalktığında suçlanacaksın, suçlanmasan bile açık açık, suçluluk duyman sağlanacak. Tüm bunlara karşın sen dünyaya gelmek istiyor musun Kızım?” Hayır, anneler, tüm anneler en fazla kendileri için dünyaya getirirler çocuklarını. Hatta ülkemizde pek bireye bırakılan bir tercih de değildir anne olmak. Anneliğe fizikî ve ruhsal açıdan ne kadar hazır olunduğunun hesabı yapılmıyor bayanın. Pek çok bayan, “evlendikten sonra anne olunmalıdır, lakin o vakit aile olunur” düsturu ile anne olmaktadır. İçinizde anne olanlar ve annesi olanlar, şöyle bir bakın; kaç bayan nitekim kendisini hazır hissederek ve hazır olduğunda anne olmuştur?Doğrudur, annelik çok zevkli, çok yıpratıcı ve kutsallıkla taçlandırılan bir durumdur. Ancak o kadar tek taraflı bir durumdur ki. Kültürümüz daima evladı anne-baba için var görür, hâlbuki anne-baba evlat için vardır. Biz büsbütün kendi – o da her vakit olmuyor, malum – kararımızla anne oluyoruz. Biz aslında evladımız için var olmalıyız. Evladımız hayatta kendi ayakları üzerinde duracak donanıma ulaşana kadar biz evladımıza her cins takviyesi vermekle yükümlüyüz.
Bizim evladımızın ömrü üzerinde hiçbir kelam hakkımız yok. O bizim hayattaki en büyük projemiz. Lakin o bize ilişkin değil. Biz ona aidiz hayatta ayakta durana kadar. O bizim bir uzantımız değil. O bizim, gerçekleştiremediklerimizi gerçekleştirecek hayallerimizin realizatörü değil. O bir birey. Biz, o kendisini geliştirdikçe, bireyleştikçe memnun ve gurulu olacak bireyiz, üzülüp küsecek değil. Çocuklarımızı özgür bırakalım. Onlar yollarını bulacaklardır. Bize de onlarla gurur duymak kalacaktır. Bundan daha büyük bir keyif olabilir mi?
Dr.phil. R.Meltem KAVCAR SIRMALI
